Ten sztandar odnalazł się po 50 latach. Teraz jest zabytkiem

Fot: WUOZ w Białymstoku

Sztandar Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej w Żyrowicach (dziś na terenie Białorusi) wykonały w 1936 r. siostry ze Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo w Pelplinie. W tym samym roku dokonano jego poświęcenia, ale używano go tylko 3 lata. Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 r. ówczesny dyrektor szkoły Stanisław Janowski przekazał sztandar woźnemu Kazimierzowi Kellerowi w celu ukrycia go w Klasztorze Sióstr Niepokalanek w Słonimiu. Tam przetrwał wojnę. Został odnaleziony w 1989 r. podczas wycieczki absolwentów byłej Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej do Żyrowic, by w 1991 r. powrócić na teren Polski, do Białowieży. 

Na awersie sztandaru, w centrum, umieszczona jest sylwetka orła białego w koronie.
Rewers zajmuje aplikacja z haftowanym przestawieniem Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Eleusy (Matka Boża Żyrowicka) ujęta w owal.

Jak informuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, sztandar został wykonany w stylu art deco według projektu Ireny Dybowskiej-Jasińskiej. Jest doskonałym przykładem obrazującym cechy charakterystyczne dla tego stylu, takie jak: syntetyzacja formy, symetria oraz użycie zgeometryzowanych motywów roślinnych w celu podkreślenia walorów dekoracyjnych dzieła.

- Kompozycja sztandaru charakteryzuje się wybitnymi walorami artystycznymi, doskonałym zakomponowaniem przedstawień i tekstu, ciekawym wykorzystaniem motywów geometrycznych i roślinnych. Sztandar został wykonany w sposób niezwykle precyzyjny, świadczący o bardzo wysokim poziomie artystycznym warsztatu - podkreśla prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków. - Przedmiotowy sztandar to cenne dzieło sztuki, charakterystyczne dla okresu międzywojennego. 

Szkoła w Żyrowicach koło Słonima powstała w 1924 r. w wyniku przeniesienia do nowo powstającej placówki Wydziału Leśnego przy Średniej Szkole Mierniczej w Łomży. Działała do 17 września 1939 roku. Wykształciła 295 absolwentów.

O wpisanie sztandaru do rejestru zabytków do Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zwrócił się jego właściciel - Technikum Leśne w Białowieży. Obecnie sztandar przechowywany jest w kościele pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Białowieży.