Wg wyliczeń Urzędu Miejskiego w Białymstoku, Białystok na zmianach podatkowych w latach 2019-2023 stracił 519,6 mln zł. W to miejsce uzyskał rządowe rekompensaty opiewające na niespełna 137,9 mln zł.
Najnowsza zmiana ustawy określającej zasady finansowego wsparcia samorządów, podobnie, jak poprzednie modyfikacje systemu finansowania samorządów zrealizowane w latach 2021 i 2022, ma charakter incydentalny i jest całkowicie odmienna od ustalonej w gronie samorządowców w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Wówczas zaproponowano, aby 2/3 przyznanej samorządom kwoty rozdzielić proporcjonalnie do partycypacji poszczególnych samorządów w podatku dochodowym od osób fizycznych, a 1/3 kwoty rozdzielić wg systemu wsparcia wyliczonego na podstawie średniej dochodów własnych wszystkich jednostek samorządy terytorialnego, przemnożonej przez liczbę mieszkańców danej gminy, powiatu lub województwa.
Prezydenci największych 12 miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich, ponownie zaapelowali do rządu o realny i sprawiedliwy podział pieniędzy dla samorządów. Chodzi o kwotę 14 mln tys. zł. Jej podział zaproponowany przez rząd, nie uwzględnia rzeczywistego zróżnicowania sytuacji finansowej samorządów.
– Jako prezydenci dwunastu największych miast Unii Metropolii Polskich zdecydowanie protestujemy przeciwko niesprawiedliwemu podziałowi tych pieniędzy, o których zwrot walczymy z myślą o mieszkańcach naszych miast – mówi prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, który jest też prezesem Unii Metropolii Polskich.
Wszystkie samorządy borykają się z rosnącymi kosztami zadań publicznych spowodowanymi inflacją. Natomiast po stronie dochodów głównym problemem jest ich ograniczenie z najważniejszego źródła, jakim są udziały we wpływach z PIT (szacowany ubytek dochodów w tym roku wynosi około 30 mld zł). To szczególnie dotkliwie uderza w samorządy miejskie, zwłaszcza miasta na prawach powiatu. Mniejsze gminy otrzymują nieraz rządowe rekompensaty na poziomie wyższym niż ich utracone dochody.
– Przez tzw. Polski Ład tylko w 2023 roku wszystkie polskie samorządy straciły dochody o wartości niemal 29 mld zł w skali roku. Proponowana rządowa rekompensata to jedynie 48% tej kwoty. Jest ona szczególnie niesprawiedliwa dla dwunastu największych miast zrzeszonych w ramach Unii Metropolii Polskich. W naszym przypadku poziom rekompensaty ma wynieść jedynie 17,4%. To poważne zagrożenie dla realizowania zadań na rzecz naszych mieszkańców – powiedział Tadeusz Truskolaski.
W swoim stanowisku Unia Metropolii Polskich wyraziła sprzeciw przeciwko niesprawiedliwemu
podziałowi środków finansowych. Zaznaczyła też, że problem nieadekwatności rekompensat negatywnych dla dochodów JST skutków zmian prawnych nadal nie został rozwiązany systemowo, a ewentualne coroczne korekty obowiązującego wadliwego systemu powodują brak możliwości realizacji długofalowej polityki rozwojowej samorządów.
Pod stanowiskiem podpisali się prezydenci: Białegostoku, Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, szczecina, Warszawy i Wrocławia.
ewelina.s@bialystokonline.pl
