W piątek (26.02), w Warszawie, prezes Instytutu Pamięci Narodowej Łukasz Kamiński i dyrektor Muzeum Wojska w Białymstoku Robert Sadowski w obecności przedstawiciela Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz prezydenta Białegostoku Tadeusza Truskolaskiego podpisali porozumienie o współpracy.
Obie instytucje będą prowadzić wspólne projekty badawcze, edukacyjne i wystawiennicze, a także organizować konferencje i seminaria naukowe oraz publikować wyniki prowadzonych badań. Muzeum i IPN chcą wymieniać się archiwaliami, wynikami badań i doświadczeniami oraz współpracować przy tworzeniu stron internetowych poświęconych problematyce deportacji.
Temat upamiętnienia sowieckich deportacji i wywózek obywateli polskich na Sybir należy do priorytetów działań edukacyjnych, naukowych i wydawniczych Biura Edukacji Publicznej IPN. Prowadzone dotychczas badania naukowe koncentrowały się na ustaleniu liczby wywiezionych, warunkach pobytu na zesłaniu, powrotach z deportacji i losach zesłańców po powrocie do kraju.
Instytut już organizował krajowe i międzynarodowe konferencje naukowe i wystawy, wydał też kilkadziesiąt książek poświęconych wywózkom (najważniejsza to "Deportacje obywateli polskich z Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi w 1940 roku" z 2004 r. opublikowana jednocześnie w Warszawie i Moskwie). Prowadzi także szereg działań edukacyjnych skierowanych do nauczycieli, ale także do dzieci i młodzieży - konkursy, lekcje, warsztaty czy wykłady.
Prokuratorzy Oddziałowych Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prowadzą obecnie 7 śledztw dotyczących deportacji w głąb ZSRS w latach 1939–1941 oraz 1944–1945 z terenów dawnych województw: białostockiego, wileńskiego, wołyńskiego, lubelskiego i poleskiego. W ramach tych śledztw gromadzone są zeznania tysięcy świadków, a także archiwalia, m.in. z Kazachstanu.
W Muzeum Wojska w Białymstoku trwają przygotowania do utworzenia ogólnopolskiego Muzeum Pamięci Sybiru. Powstanie ono przy ul. Węglowej. Zostanie otwarte w 2018-2019 r.
ewelina.s@bialystokonline.pl