Świętą Barbarę uważa się za jedną ze świętych, pomocnych przy konaniu i prowadzących do Boga. Z czasem przyjęli ją za swą patronkę ludzie wykonujący niebezpieczne zawody: marynarze, artylerzyści, a przede wszystkim - górnicy. Według tradycji męczennica Barbara żyła na przełomie III i IV w. Jej kult rozprzestrzenił bardzo szybko, a szczególnego znaczenia nabrał w trakcie średniowiecznych wypraw krzyżowych. W Polsce pierwsze ślady jej czczenia pochodzą z XI w., a tradycja obchodzenia Barbórki pojawiła się już koło 1354 r. Z końca XV wieku, znana jest Barbora, która dała początek Barbórki na Śląsku.
Barbórka niezwykle hucznie obchodzona była w czasach PRL-u. Przed 4 grudnia dzieci we wszystkich szkołach zajmowały się robieniem górniczych czapek i uczyły się o filarze polskiej gospodarki (nota bene jednej z najsilniejszych, jak wówczas przekonywano, na świecie) - górnictwie. Dzisiaj Barbórka przestała już być prawie-narodowym świętem.