Kilkuletnie prace badawcze
Badania i testy przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierunkiem dr. hab. Adama Tylickiego, profesora Uniwersytetu w Białymstoku dowiodły, że odpowiednio skomponowana mieszanina oksytiaminy i ketokonazolu jest skuteczniejsza w zwalczaniu patogenów powodujących grzybice, niż stosowanie tych środków osobno.
- Leczenie grzybic u ludzi, ale także u zwierząt, jest trudne. Takie infekcje często nawracają, liczba dostępnych leków jest ograniczona i powodują one skutki uboczne, a ponadto szybko narasta lekooporność drobnoustrojów wywołujących grzybice. To skłoniło nas do poszukiwania nowych środków przeciwgrzybiczych i związków chemicznych, które mogłyby wspomagać leczenie tych chorób – mówi dr hab. Adam Tylicki, prof. UwB.
W kilkuletnich pracach nad badaniami brali udział pracownicy Wydziału Biologii UwB oraz Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Ich wynalazek został opatentowany w Urzędzie Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej.
Kombinacja hydrożeli
Biolodzy wzięli pod uwagę dwa związki chemiczne: ketokonazol (organiczny lek przeciwgrzybiczy) oraz oksytiaminę - pochodną witaminy B1, która nie była dotąd stosowana w praktyce medycznej i weterynaryjnej.
Badania wykazały, że w znaczący sposób ogranicza namnażanie drożdżaków z rodzaju Malassezia, które są przyczyną m.in. zapalenia mieszków włosowych czy łupieżu pstrego. Natomiast kluczem do sukcesu okazały się hydrożele, w których związki zostały ze sobą połączone w ściśle określonych proporcjach.
- Przeprowadzone przez nas testy wykazały, że zastosowanie kombinacji ketokonazolu i oksytiaminy umożliwiło zmniejszenie stężenia grzybobójczego, względem najbardziej opornych szczepów Malassezia pachydermatis, o 4 rzędy wielkości w porównaniu ze związkami zastosowanymi osobno. Zastosowanie mieszaniny tych związków może zwiększyć skuteczność leczenia powierzchniowych zakażeń grzybiczych. Wynalazek daje też możliwość obniżenia stężenia substancji czynnych w leku, co zmniejsza ryzyko negatywnych skutków ubocznych i obniża koszty leczenia, nie ograniczając skuteczności preparatu – wyjaśnia prof. Adam Tylicki.
Farmacja, weterynaria a nawet kosmetyki
Preparat jest w formie żelu do użytku zewnętrznego dlatego, że oksytiamina podawana w formie doustnej może powodować objawy podobne do niedoboru witaminy B1. Skutki uboczne może spowodować także doustne przyjmowanie leków zawierających ketokonazol. Dlatego wykorzystanie tych związków w żelu jest dużo bezpieczniejsze dla ludzi oraz zwierząt.
Biolodzy przewidują, że wynalazek pomoże znaleźć zastosowanie w farmacji, weterynarii, a nawet przy produkcji kosmetyków. Patent o nr PL 234554 B1 został udzielony dwóm uczelniom: Uniwersytetowi w Białymstoku i Uniwersytetowi Medycznemu w Białymstoku.
malwina.witkowska@bialystokonline.pl