Białostocki oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad poinformował o niecodziennym odkryciu. Podczas budowy drogi krajowej nr 8 w rejonie miejscowości Nowa Osuchowa w gminie Ostrów Mazowiecka natrafiono na zarysy jamy grobowej. Były to dwa rzędy pochówków wzdłuż starej jezdni. Roboty ziemne na obszarze około 2 arów zostały wstrzymane do 5 czerwca.
W trakcie dotychczasowych prac prowadzonych m.in. przez pracowników Centrali GDDKiA z Wydziału Archeologii Departamentu Środowiska odkryto 19 grobów żołnierskich, w tym 2 zbiorowe (w jednym były szczątki 3 osób, w drugim - 4). W sumie pochowano tam 24 żołnierzy niemieckich, o czym świadczą m.in. resztki umundurowania, guziki, obuwie czy hełmy pruskie – znane z I wojny światowej tzw. pikielhauby. Przy 2 żołnierzach znaleziono też dokumenty – książeczki wojskowe, dwa notatniki, oraz rzeczy osobiste - portfel, srebrny zegarek, fajki.
Szczątki oraz rzeczy osobiste trafiły do Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, zaś dokumenty do Archiwum Akt Nowych w Warszawie, gdzie przejdą konserwację i badania. Ostateczne miejsce pochówku wskaże Fundacja "Pamięć".
Właśnie zakończono prace przy ostatnim z grobów, natomiast należy się spodziewać dalszych prac w innych miejscach, gdyż wschodnie przedpola Warszawy były terenem walk w latach: 1915, 1920, 1939 i 1944.
Po zakończeniu prac archeologicznych obszarze koło Nowej Osuchowej, prawdopodobnie jeszcze w czerwcu, 3 km dalej koło miejscowości Nagoszewka Druga rozpoczną się kolejne ekshumacje. Tam też bowiem znaleziono ludzkie szczątki, prawdopodobnie z okresu wojny polsko-bolszewickiej (według świadectw okolicznej ludności).
Z kolei Fundacja "Pamięć" wystąpiła do GDDKiA z wnioskiem o udostępnienie jednej z działek w granicach budowanej drogi ekspresowej S8 na odcinku Wyszków – węzeł Poręba, w rejonie miejscowości Białebłoto – Kurza w gminie Brańszczyk. Jeśli posiadane informacje się potwierdzą, konieczna będzie tam ekshumacja 2 mogił, w których spoczywa kilkudziesięciu żołnierzy niemieckich poległych prawdopodobnie w 1944 r.
GDDKiA na razie nie jest w stanie ocenić, czy wstrzymanie prac budowlanych w związku z pracami archeologicznymi będzie miało wpływ na termin zakończenia budowy S8 na odcinku Wyszków – Ostrów Mazowiecka.
ewelina.s@bialystokonline.pl