Sierpień i wrzesień to miesiące, które obfitują w historyczne rocznice – powstanie warszawskie, cud nad Wisłą, powstanie w getcie białostockim, wybuch II wojny światowej. To wszystko wspominaliśmy w ostatnim czasie. Obchody w tym roku były szczególne, ponieważ wiązały się z setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości, która w Białymstoku jest upamiętniana przez cały 2018.
Sybiracy znów przejdą przez miasto
Teraz czas na kolejne wydarzenia. Już w piątek (7.09) ulicami miasta przejdzie Marsz Pamięci Zesłańców Sybiru, którego hasło to "Przez Sybir do Niepodległej". Będzie to już 18. raz, kiedy sybiracy z całego świata zjadą do Białegostoku, żeby uczcić pamięć osób deportowanych z Polski do Związku Radzieckiego.
- W marszu weźmie udział kilkanaście tysięcy osób, szczególnie młodzieży, choćby ze szkół, które noszą imię Sybiraków. Przyjadą goście zagraniczni, sami Sybiracy i ich potomkowie, z Australii, Stanów Zjednoczonych, Litwy, Łotwy, Białorusi i Ukrainy - zapowiada prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.
Uroczystości rozpoczną się o godz. 10.00 pod Pomnikiem Katyńskim przy ul. Podleśnej. Później uczestnicy przejdą ulicami Świętojańską, Branickiego i Piastowską do kościoła pw. Ducha Świętego przy ul. Sybiraków. Tam o godz. 11.30 rozpocznie się msza święta celebrowana przez arcybiskupa Edwarda Ozorowskiego. Natomiast jeszcze przed obchodami, o godz. 7.30 w cerkwi św. Mikołaja, odbędzie się święta liturgia, którą poprowadzi arcybiskup Jakub.
Na 12.30 zaplanowane są uroczystości przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka, który zakończy apel pamięci i salwa honorowa, a delegacje złożą kwiaty. Ze względu na dobro uczestników marszu, szczególnie osób starszych, postanowiono ograniczyć liczbę przemówień a także ilość delegacji, które będą składać kwiaty. Przykładowo w imieniu białostockich szkół kwiaty złoży przedstawiciel kuratorium oświaty, a w imieniu wszystkich związków Sybiraków, prezes związku głównego.
Wydarzenia związane z marszem rozpoczną się jednak już w czwartek (6.09). Cały dzień będzie można odwiedzić Muzeum Pamięci Sybiru przy ul. Sienkiewicza 26. O godz. 13.00 rozpocznie się przegląd filmów dotyczący deportacji i losów Polaków, który odbędzie się w sali parafialnej przy kościele Ducha Świętego. O 19.00 natomiast rozpocznie się część artystyczna w Kinie Forum.
Historia w piosenkach lub na rowerze
Marsz Pamięci Zesłańców Sybiru jest na pewno największym wrześniowym wydarzeniem, ale nie jedynym. W następnym tygodniu (15 i 16.09) zaplanowane są kolejne dwa. Najpierw w sobotę na Rynku Kościuszki odbędzie się koncert Kapeli Betela, podczas którego pośpiewać będzie można pieśni patriotyczne. Mieszkańcy, którzy pojawia się pod sceną otrzymają jeszcze przed koncertem egzemplarze śpiewników z tekstami najpopularniejszych pieśni patriotycznych. Początek koncertu o godz. 18.00.
W niedzielę natomiast, w przeddzień 79. rocznicy sowieckiej agresji na Polskę, zorganizowany zostanie Peleton Pamięci. W ten sposób mieszkańcy miasta uczczą ofiary sowieckiej napaści na nasz kraj. Trasa przejazdu będzie związana z miejscami i postaciami nawiązującymi do tamtych historycznych wydarzeń. Uczestnicy wyjadą o godz. 18.00 sprzed Teatru Dramatycznego i przejadą specjalną trasą, zatrzymując się przy kilku istotnych punktach:
- dawna willa prezydenta Seweryna Nowakowskiego (Akademicka 26),
- siedziba kontrwywiadu wojskowego "Smiersz" i aresztu śledczego w latach 1944-1945, a potem miejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (Ogrodowa 2),
- Dworzec Fabryczny, z którego odjeżdżały pociągi z deportowanymi (ul. Traugutta).
Peleton zostanie zakończony na dziedzińcu Pałacu Branickich, gdzie 20 września 1939 roku spotkali się dowódcy wojsk sowieckich i niemieckich, aby po agresji na Polskę ustalić warunki podziału anektowanych ziem. Tam uczestnicy obejrzą projekcję multimedialną, która zostanie wyświetlona na fasadzie pałacu.
mateusz.nowowiejski@bialystokonline.pl