Wydarzenie "Hajnówka", które odbywa się od 1982 roku, jest największym festiwalem muzyki cerkiewnej w Polsce. W 1995 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadało mu kategorię zerową, co stawia go na równi m.in. z Konkursem Chopinowskim i Międzynarodowym Festiwalem Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień".
Nie tylko Białystok, ale i region
Festiwal co roku gromadzi chóry z całego świata. W tegorocznych przesłuchaniach weźmie udział 27 zespołów z 11 państw: Ukrainy, Białorusi, Łotwy, Rosji, Estonii, Słowacji, Bułgarii, Gruzji, Serbii, Polski oraz Ghany.
Festiwal to nie tylko koncerty w Białymstoku, ale także w innych miastach. W tym roku będą gościć w aż 20 miejscowościach: Warszawie, Legionowie, Sokole, Narwi, Hajnówce, Bielsku Podlaskim, Wasilkowie, Michałowie, Krynkach, Białowieży, Ciechanowcu, Sejnach, Szczuczynie, Studziankach, Zduńskiej Woli, Krasnymstawie, Orli, Augustowie, Mielniku i Dąbrowie Białostockiej.
Ideą Festiwalu jest przybliżenie szerokiej publiczności walorów duchowych, ale także artystycznych muzyki cerkiewnej. Podczas Festiwalu muzykę cerkiewną wykonują chóry bez względu na narodowość i wyznanie - a więc nie tylko wyznawcy prawosławia, ale także katolicy, grekokatolicy, protestanci, muzułmanie, buddyści, wyznawcy judaizmu.
Od początku chrześcijaństwa do współczesności
Festiwal organizuje Fundacja "Muzyka Cerkiewna" w Hajnówce. Dyrektorem Festiwalu jest jego pomysłodawca i inicjator - Mikołaj Buszko, a biurem organizacyjnym kieruje Irena Parfieniuk.
- Festiwal nigdy nie miał ambicji, aby stać się wydarzeniem liturgicznym - podkreśla Mikołaj Buszko, dyrektor Festiwalu. - Od początku była to impreza świecka. Chcieliśmy, oprócz walorów duchowych, wydobyć również walory artystyczne muzyki cerkiewnej i przybliżyć ją szerokiej publiczności.
Festiwal jest pierwszą imprezą na świecie prezentującą muzykę cerkiewną od początku chrześcijaństwa do czasów współczesnych, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki tworzonej (od stuleci) przez polskich kompozytorów. W czasie Festiwalu w kraju i za granicą odbywają się polskie i światowe wykonania premierowe najlepszych kompozycji. Od 1985 r. biorą w nim udział chóry z zagranicy. Od 1994 r. corocznie ukazują się płyty CD z najlepszymi w danej edycji wykonaniami (w tym 2 CD z muzyką cerkiewną Krzysztofa Pendereckiego) - dziś tworzą już imponującą fonotekę. Zgromadzono również ogromne zbiory nutowe.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka" w Białymstoku to wydarzenie elitarne artystycznie - gromadzi najlepszych chórzystów z całego świata (kwalifikacja chórów do festiwalowego konkursu jest wielostopniowa), najznamienitszych kompozytorów muzyki cerkiewnej oraz najlepszych dyrygentów. Jego międzynarodowa ranga wynika z najwyższego poziomu artystycznego. Prezentowana muzyka cerkiewna ma charakter międzynarodowy, ale stanowi również nieodłączną część składową kultury narodowej Polski.
Chóry powalczą o nagrody
O prestiżowe pierwsze nagrody chórzyści walczą w konkursie ocenianym przez międzynarodowe jury składające się z najznamienitszych kompozytorów i dyrygentów śpiewu cerkiewnego. Jury od wielu lat przewodniczy Romuald Twardowski - wybitny polski kompozytor i pedagog. Profesjonalni muzycy i muzykolodzy pod jego kierunkiem decydują, który chór zyska miano najlepszego z najlepszych w swojej kategorii. Od samego początku Festiwalu współpracującym i wspomagającym jest ks. Jerzy Szurbak - wieloletni dyrektor i dyrygent znanego w świecie Zespołu Muzyki Cerkiewnej w Warszawie.
Przez 37 lat na Festiwalu wystąpiły chóry 5 kontynentów z 40 państw: Armenii, Australii, Belgii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Cypru, Czarnogóry, Czech, Egiptu, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Gruzji, Indii, Iranu, Izraela, Kazachstanu, Kenii, Korei, Libanu, Litwy, Łotwy, Macedonii, Mołdawii, Niemiec, Polski, Rosji, Rumunii, Serbii, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy, USA, Węgier, Wielkiej Brytanii, Włoch i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Festiwal potrwa do niedzieli (19.05).
Program: XXXVIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka" w Białymstoku
anna.d@bialystokonline.pl