Zwolnienia lekarskie pod lupą
Od lipca do grudnia 2016 r. białostocki oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził 1261 kontroli dotyczących zwolnień lekarskich. Wydano 39 decyzji stwierdzających niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie zasiłku. Pozwoliło to na prawie 45 tys. zł oszczędności. Fundusze takie pojawią się w sytuacji, kiedy ktoś, kto był oficjalnie "na chorobowym", pracował. Wówczas wydawana jest decyzja pozbawiająca prawa do zasiłku za cały okres, a to, co zostało wypłacone, podlega zwrotowi.
Kontrola wykorzystywania zwolnień lekarskich może przyjąć formę wizyty w miejscu przebywania chorego w czasie zwolnienia. Dotyczy to m.in. pracowników z firm zatrudniających do 20 osób. Mogą to być także "odwiedziny" w siedzibie firmy u osób prowadzących działalność gospodarczą. Inspekcją objęta może być również dostępna w ZUS dokumentacja dotycząca ubezpieczonego, z której wynika, że dana osoba pracuje u kilku płatników, a zwolnienie lekarskie dostarcza tylko do jednego z nich. Sprawdzanie takie nie jest zapowiadane. Jeżeli chory jest nieobecny, zostanie zwizytowany innym razem, musi jednak wyjaśnić powód nieobecności.
- Gdy chory odmówi wyjaśnienia przyczyny nieobecności w domu w czasie kontroli albo nie udzieli wyjaśnień w wyznaczonym terminie, uznaje się, że zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane niezgodnie z jego celem i wówczas odmawia się prawa do zasiłku chorobowego. Pracodawca również ma podstawę do odmowy prawa do wynagrodzenia za czas choroby - informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.
"Chory" na urlopie
W czasie przeprowadzonych kontroli okazywało się, że Podlasianie traktowali zwolnienia jak urlop. Będąc "na chorobowym", przeprowadzali remont mieszkania lub prowadzili intensywne prace na działce. Znaleźli się także tacy chorzy, którzy zajmowali się starszym rodzicem wymagającym opieki. Były również osoby, które czynnie uczestniczyły w imprezach sportowych, koncertach itp. Jeszcze inni prowadzili stały nadzór pracowników we własnej firmie lub w ogóle zawiadywali w pełnym wymiarze prywatną działalnością gospodarczą. Niektórzy wyjechali na wczasy lub wycieczkę zagraniczną. Odnotowano też tych, którzy wykonywali prace polowe we własnym gospodarstwie rolnym.
Warto wiedzieć, że sankcją stosowaną w przypadku stwierdzenia powyższych okoliczności jest pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia bez względu na datę przeprowadzenia kontroli (na początku zwolnienia czy np. w przedostatnim dniu zwolnienia).
Ponadto kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki może przeprowadzić sam pracodawca, o ile wcześniej zgłosił on do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 pracowników.
ZUS kompleksowo podszedł do tematu i sprawdził też tych, którzy wystawiali zwolnienia lekarskie.
- Równolegle wykonywane były kontrole prawidłowości wystawienia zwolnień lekarskich. Przeanalizowano 2566 druki ZUS ZLA i wydano 57 decyzji skracających zwolnienia lekarskie. Zaoszczędzone pieniądze, które przyniosła ta weryfikacja, to kwota 24 287,95 zł – mówi Krupicka.
dorota.marianska@bialystokonline.pl