Tylko 8% Polaków skorzystało z programu
Z danych NFZ wynika, że od początku programu do połowy stycznia 2023 r. liczba skierowań podjętych do realizacji i zrealizowanych wynosi jedynie 1,5 mln. Jest to dość mała liczba, biorąc pod uwagę fakt, że uprawnionych do skorzystania z programu jest blisko 20 mln Polek i Polaków. Dane te niepokoją tym bardziej, że po 40. roku życia wartość podstawowych badań diagnostycznych jest nie do przecenienia.
Wiele chorób, których ryzyko wzrasta po 40-tce, początkowo nie daje żadnych objawów lub są one niewielkie i mało uciążliwe. To często sprawia, że badania profilaktyczne zostają przez osoby po 40. roku życia odkładane lub, co gorsza, nie wykonują ich wcale. Tymczasem jedynie wykonanie badań laboratoryjnych umożliwia postawienie diagnozy na wczesnym etapie rozwoju choroby, dzięki czemu można nie tylko wcześnie rozpocząć leczenie, ale także znacznie zwiększyć jego skuteczność.
Jakie badania zostaną wykonane?
W ramach programu, po pobraniu od pacjenta stosownych próbek, laboratorium wykonuje pomiary w zakresie: morfologii, stężenia cholesterolu całkowitego, stężenia glukozy we krwi oraz poziomu kwasu moczowego i kreatyniny we krwi. Diagnosta oznacza także próby wątrobowe: AlAT, AspAT, GGTP, a dla mężczyzn dodatkowo PSA – swoisty antygen dla stercza.
Program obejmuje również badanie ogólne moczu oraz badanie na krew utajoną w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT). Wykonywane są także: pomiar ciśnienia tętniczego, masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI).
Dzięki morfologii można we wczesnej fazie wykryć m.in. zaburzenia odporności i choroby autoimmunologiczne oraz niedokrwistość, a także niektóre nowotwory. Analiza próbki moczu umożliwia wykrycie, w tym we wczesnej fazie, chorób nerek, dróg moczowych, a także powikłań związanych z już zdiagnozowaną cukrzycą, otyłością i nadciśnieniem tętniczym. Oznaczenie stężenia glukozy zwiększa zaś prawdopodobieństwo wczesnego wykrycia cukrzycy typu 2.
Jak skorzystać z programu?
Program profilaktyczny wciąż działa, został przedłużony do końca 2023 r. Nie wiadomo na chwilę obecną, czy będzie realizowany także w kolejnych latach.
Aby z niego skorzystać, wystarczy na stronie internetowej profilaktyka40plus.com w bardzo łatwy sposób przejść krok po kroku proces rejestracji. Najpierw należy się zalogować do Internetowego Konta Pacjenta i wypełnić ankietę dotyczącą ogólnego stanu zdrowia. W kolejnym kroku należy wygenerować e-skierowanie, potrzebne do odbycia badania w ramach programu "Profilaktyka 40 Plus". Potem trzeba już tylko wybrać placówkę do badań w swojej okolicy, używając wyszukiwarki dostępnej na stronie. Do placówki trzeba zabrać ze sobą e-skierowanie i dokument tożsamości. Wyniki badań można odebrać na miejscu lub online.
Skierowanie można wygenerować także telefonicznie, bez konieczności stawiania się na wizytę lekarską. Uzyskane wyniki można samemu wstępnie zinterpretować, bo są one bardzo czytelne - pokazują normy oraz odchylenia od norm. Oczywiście przy wyraźnych odchyleniach zaleca się konsultację z lekarzem celem postawienia precyzyjnej diagnozy i podjęcia leczenia.
malwina.witkowska@bialystokonline.pl
