Książka "Dom szlachty. Historia domu przy ul. Lipowej 24 w Białymstoku" została poświęcona przedstawieniu bogatej i ciekawej historii zabytkowego domu przy ul. Lipowej 24, kojarzonego powszechnie jako dom "pod Kariatydami". Do tej pory o przeszłości zabytku wiadomo było niewiele.
Budynek wyjątkowy
Historyk Wiesław Wróbel, z inicjatywy Władysława Bojarczyka, prezesa firmy Mark-Bud sp. z o. o., będącej aktualnym użytkownikiem budynku, dokonał ponownej rekonstrukcji historii domu w oparciu o archiwa polskie i zagraniczne. W efekcie powstała niewielka monografia prezentująca szczegółowe dzieje zabytku, której wydawcą jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Białostoczan.
Budynek ma ponad 200-letnią historię (powstał ok. 1807 r.). To obiekt wyjątkowy, bowiem pochodzi z czasów administracji pruskiej.
- Przy ul. Lipowej pozostał tylko jeden dom z tego okresu. Takie budynki zachowały się jeszcze przy ul. Warszawskiej - mówił Wiesław Wróbel podczas spotkania promującego książkę. - Kiedyś domy z okresu pruskiego istniały też przy ul. Lipowej 28 i 44.
Jak wyjaśnia autor, tytuł książki "Dom szlachty" pochodzi od funkcji, którą budynek pełnił przez 85 lat, a mianowicie w XIX w. i na początku XX w. był siedzibą marszałka szlachty.
Jakie były losy zabytku?
Publikacja obejmuje omówienie początków ul. Lipowej oraz genezę powstania budynku, osoby pierwszych właścicieli, okoliczności zorganizowania w nim siedziby marszałka szlachty (najpierw Obwodu Białostockiego, a później powiatu białostockiego), funkcjonowanie tej instytucji do 1915 r., wreszcie losy zabytku w okresie międzywojennym i powojenny oraz dzieje najnowsze.
Monografia ma charakter naukowy, zaopatrzona jest w przypisy odsyłające do źródeł i uszczegóławiające treść książki, którą wzbogacono także o zestaw ilustracji ukazujących dom przy ul. Lipowej 24 na przestrzeni dwóch stuleci.
Początek cyklu
Książka została pomyślana jako pierwszy tomik z serii "Monografie zabytków Białegostoku", w ramach której planuje się wydawanie kolejnych monografii najważniejszych zabytków naszego miasta.
- Mam nadzieję, że w tym lub przyszłym roku pojawią się kolejne tomy serii. Myślę o przybliżeniu historii Pałacyku Gościnnego, a także budynku przy ul. Warszawskiej 29.
To już trzecia książka Wiesława Wróbla wydana w ostatnich kilku miesiącach. Poprzednie to "Spisy mieszkańców Białegostoku z lat 1799-1853"(przygotowana we współpracy z prof. Wiaczesławem Szwedem z Grodna) oraz "Kilińskiego. Historia jednej ulicy".
anna.d@bialystokonline.pl