Zabytki przekazane przez KAS muzeum pochodzą z prowadzonego przez policję dochodzenia dotyczącego nielegalnego wywozu tych przedmiotów za zachodnią granicę Polski. Uznane za dowody rzeczowe 3 ikony i 4 chorągwie procesyjne trafiły "na przechowanie" do Muzeum Ikon w Supraślu. W trakcie prowadzonego śledztwa w stosunku do zabytków został orzeczony przepadek na rzecz Skarbu Państwa, a w listopadzie 2022 r. Dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, pod którego podlega supraska placówka wyraził gotowość do wpisania tych obiektów do inwentarza zbiorów. Formalnego, nieodpłatnego przekazania ikon i chorągwi dokonał Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku, działając jako organ likwidacyjny mienia Skarbu Państwa.
Do zbiorów muzealnych przekazano ikony wykonane tradycyjną techniką tempery na drewnianym podobraziu z przedstawieniami Matki Bożej Bolesnej oraz Dwunastu Wielkich Świąt, a także ikonę Bożego Narodzenia namalowaną w technice olejnej na płótnie. Wśród przekazanych obiektów znajdują się również malowane obustronnie na płótnie wizerunki pochodzące z chorągwi procesyjnych. Trzy z nich zawierają przedstawienia Chrztu Chrystusa i wizerunki Matki Bożej Kazańskiej, a na czwartym fragmencie chorągwi znajduje się przedstawienie Chrztu Chrystusa i wizerunek Włodzimierskiej Matki Bożej.
Muzeum Ikon w Supraślu planuje włączyć otrzymane eksponaty do swojej kolekcji, która stanowi jedną z najbogatszych i najciekawszych w Polsce. Ikony i chorągwie procesyjne będą mogły wzbogacić wyjątkową ekspozycję podlaskiej placówki, dającą możliwość poznawania prawosławnej sztuki sakralnej.
- Cieszę się, że te eksponaty trafiły właśnie do Supraśla i że będą uzupełnieniem posiadanej już przez Muzeum Ikon kolekcji którą od samego początku istnienia muzeum pomagamy współtworzyć - powiedział Wojciech Orłowski, dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Białymstoku.
- Wśród przekazanych zabytków znajduje się Ikona Matki Bożej Bolesnej. Muzeum Ikon w Supraślu pomimo bogatych zbiorów nie posiadało tego typu przedstawienia Matki Bożej. Z pewnością postaramy się włączyć ten szczególny wizerunek do grupy przedstawień maryjnych prezentowanych na ekspozycji stałej – dodał dyrektor dr Waldemar Wilczewski.
Gromadzenie przez Muzeum Ikon w Supraślu dzieł sztuki prawosławia odbywa się na drodze zakupów, przekazów konserwatorskich oraz darowizn osób prywatnych. Jednak warto podkreślić, iż w zbiorach muzeum duża liczba przedmiotów pochodzi z przemytów udaremnionych przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. To tutaj znajduje się największa w Polsce – licząca razem z przekazanymi 15 lutego zabytkami 1743 – kolekcja ikon, z których ok. 1300 zatrzymano podczas nielegalnych prób przewozu przez granicę, a po zakończeniu postępowań sądowych przekazano do muzeum.
ewelina.s@bialystokonline.pl
