"Odzyskaliśmy zgliszcza"
Niemal 11 mln zł, pozyskanych ze środków Unii Europejskiej oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, kosztowała renowacja Pałacu Archimandrytów przy ławrze supraskiej. Tam swoją siedzibę ma działająca od 2004 r. Akademia Supraska. Na jej potrzeby odrestaurowano ponad 2 tys. m2 zabudowań klasztornych, w których powstał nowoczesny, dobrze wyposażony obiekt kulturowo-konferencyjno-szkoleniowy. W poniedziałek (24.02) oficjalnie oddano go do użytku i poświęcono.
- Do dzisiejszego dnia trzeba było przejść długą, długą drogą - mówił abp Sawa, prawosławny metropolita warszawski i całej Polski.
- W 1982 roku rozpoczęliśmy pierwsze starania, ja nawet chodziłem do pierwszego sekretarza. Odzyskaliśmy przede wszystkim zgliszcza, te na których wyrosła piękna świątynia. Te zgliszcze stały się miejscem, w którym ludzie zaczęli się łączyć - duchowny wspominał ekumeniczne obozy, w czasie których młodzież własnymi rękami wydobywała z ziemi to co pozostało po cerkwi.
"To wielkie dzieło"
- Jest coś nadzwyczajnego w tym, że w Polsce ludzie różnych wyznań, w różnych latach, w różnych okolicznościach i z różnych powodów potrafili zdobyć się na ten wielki wysiłek, dziś mówimy rewitalizację, ale tak naprawdę to odbudowa od fundamentów, tak jak w przypadku Supraśla - przemawiał obecny na uroczystości Donald Tusk. - Jest to jedyna, dobra odpowiedź na burzenie, to jest jedyna dobra odpowiedź dla tych wszystkich, którzy widzą coś bardziej pociągającego w krótkotrwałym akcie niszczenia, niż w długotrwałym akcie budowania.
Szef rządu wysiłki włożone w odbudowę założenia klasztornego ocenił jako "przykład szlachetnej, mądrej determinacji":
- To wielkie dzieło jest powodem do dumy nie tylko dla prawosławnych, ale dla całej Polski.
- Wierzę w to, że Supraśl stanie się wielkim symbolem. Takie miejsca i takie zdarzenia to dowód na to, że w tym planie bożym są miejsca na tak wspaniałe doświadczenia, które następują po dramatach, tragediach - zwracał się premier. - Chciałbym, by nie tylko dla prawosławnej wspólnoty, ale dla wszystkich czujących i myślących Polaków Supraśl był takim znakiem nadziei na przyszłość.
Unikatowy zabytek
W czasie uroczystości udekorowano medalem św. Cyryla 6 osób zaangażowanych w odbudowę zabudowań klasztornych, m.in. żonę nieżyjącego już architekta. Poświęcenia obiektu dokonał abp Sawa. W wydarzeniu wzięli udział podlascy parlamentarzyści, samorządowcy, naukowcy, przedstawiciele służb mundurowych oraz liczni duchowni prawosławni.
Mnisi przybyli do Supraśla na pocz. XVI w., a w 1510 r. rozpoczęli budowę cerkwi, obronnej świątyni z cechami bizantyjskim i gotyckimi. W 1635 r. przeszła ona w ręce unitów (w tym czasie powstał przy niej Pałac Archimandrytów), a w 1824 r. zabudowania przejął Rosyjski Kościół prawosławny. W 1944 r. świątynia została wysadzona przez hitlerowców. Od lat 80. XX w. nieruchomości były stopniowo przekazywane Polskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu i sukcesywnie odbudowywane (cerkiew) i remontowane (zabudowania klasztorne).
ewelina.s@bialystokonline.pl