Okupanci niemieccy utworzyli getto w Białymstoku 26 lipca 1941 roku. Zgromadzono w nim nie tylko Żydów białostockich, ale także pochodzących z wielu miejscowości przedwojennego województwa. Na dwa lata jego granice stały się przestrzenią życia i śmierci, ostatnim adresem Żydów Białostocczyzny. W koszmarnych warunkach nie pozostawało nic do stracenia. Wśród żydowskiej młodzieży skupionej w kilku niezależnych organizacjach zrodził się pomysł o zbrojnym oporze. 16 sierpnia 1943 roku wybuchło powstanie. Walki z batalionem policji SS oraz dwoma batalionami określanymi jako Rosyjska Armia Wyzwoleńcza (ROA - jednostka złożona głównie z Rosjan i Ukraińców kolaborująca z Niemcami). Koniec wszyscy znamy. Walki trwały 4 dni, do 20 sierpnia. Po stłumieniu oporu mieszkańcy getta zostali deportowani do niemieckich nazistowskich obozów zagłady w Treblince, Majdanku i Auschwitz, gdzie prawie wszyscy zginęli w komorach gazowych.
Powstanie w białostockim getcie było drugą pod względem wielkości żydowską rewoltą w Europie, po powstaniu w getcie warszawskim. Z ok. 40 tys. Żydów mieszkających w Białymstoku wojnę przeżyło zaledwie kilkuset.
Na ekspozycji zostaną zaprezentowane kolorowe zdjęcia, nigdy wcześniej niepublikowane, wykonane przez anonimowego niemieckiego żołnierza w sierpniu 1943 r. Są ostatnim świadectwem bytności naszych braci i sióstr: białostockich Żydów.
Wystawę zrealizowało Stowarzyszenie Zapomniany Białystok, Społeczne Muzeum Żydów Białegostoku i Regionu (www.jewishbialystok.pl) przy wsparciu finansowym Departamentu Kultury Podlaskiego Urzędu Marszałkowskiego oraz dzięki uprzejmości Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku.
Wystawa będzie czynna w Galerii im. Sleńdzińskich przy ul. Waryńskiego 24a od piątku (16.08) od godz. 13.00 do końca roku 2019. Wstęp wolny.
Zobacz też: Wystawa w 76. rocznicę wybuchu powstania w getcie białostockim
anna.d@bialystokonline.pl
