W środę (22.12) przed Urzędem Wojewódzkim w Białymstoku otwarto wystawę upamiętniającą Powstanie Wielkopolskie, które rozegrało się w latach 1918-1919.
- Pamięć jest coraz mocniej przywracana. Chcemy docenić ogromny wysiłek, który towarzyszył naszym przodkom w odzyskiwaniu niepodległości. Powstanie Wielkopolskie było zrywem zwycięskim. Wszystkim powstaniom przyświecała myśl, aby Polska była wolnym, niepodległym, demokratycznym krajem – mówił podczas otwarcia wojewoda podlaski, Bohdan Paszkowski.
Wystawa jest związana z nowo ustanowionym Narodowym Dniem Pamięci Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
- Święto ma upamiętnić zwycięstwo, jakim było Powstanie Wielkopolskie. Jest to jedno z nielicznych polskich zwycięskich powstań, które dodatkowo ukształtowało nasze granice zachodnie. Pomysł był taki, by w największych polskich miastach tego samego dnia ta sama wystawa została otwarta celem upamiętnienia zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego – opowiadał Waldemar Tyszuk z białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. - Mamy 12 plansz, na których możemy zobaczyć najważniejsze tematy związane z Powstaniem. Jeśli chodzi o wątki regionalne, to w Powstaniu Wielkopolskim walczyły osoby, które były związane z naszym regionem. Był to generał Wincenty Odyniec, który był jednym z przywódców Powstania Wielkopolskiego, w 1919 dowodził oddziałami otapowymi na białostocczyźnie oraz Andrzej Kopa, który był jednym z oficerów dowodzących atakiem na lotnisko w Ławicy, było to największe polskie zwycięstwo w Powstaniu Wielkopolskim, później w lipcu i sierpniu 1920 r. dowodził obroną Łomży.
Twórcą wystawy jest oddział IPN-u w Poznaniu. Jest to wystawa elementarna, czyli skupia się na podstawowych tematach związanych z Powstaniem.
Ustawę podpisał 23 listopada 2021 prezydent Andrzej Duda w historycznym miejscu: w Hotelu Bazar w Poznaniu, skąd w grudniu 1918 r. przemawiał Ignacy Paderewski. Powstanie Wielkopolskie było jednym z czterech zwycięskich powstań i zarazem największym powstaniem. Pamięć o tym powstaniu była żywa w II Rzeczypospolitej. Groby powstańców były otoczone należną czcią. Co roku w rocznicę powstania sadzono drzewa, ustawiano pomniki czy wieszano tablice okolicznościowe. Kiedy wybuchła II wojna światowa okupant niemiecki zwalczał jakąkolwiek pamięć o Powstaniu Wielkopolskim.
Po II wojnie pamięć o powstaniu była marginalizowana. Sprowadzano ją do obchodów regionalnych. Dopiero po roku 1956 zaczęto tę pamięć przywracać. Po raz pierwszy 27 grudnia będziemy obchodzić Narodowy Dzień Pamięci Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Wystawa dostępna będzie do końca roku 2021.
anna.kulikowska@bialystokonline.pl
