Niech się święci 3 maja! Odbyły się uroczyste obchody [ZDJĘCIA]

Fot: Redakcja BiałystokOnline.pl

więcej zdjęć

Ważne reformy

Celem uchwalonej konstytucji była polityczna i społeczna naprawa Rzeczypospolitej. Był to element starań, by zapobiec dalszym rozbiorom państwa. Do ważnych zmian należało: zniesienie liberum veto, rozszerzenie praw mieszczan, zapowiedź opieki nad chłopami przez państwo, osłabienie roli magnatów, wprowadzenie odpowiedzialności rządu przed sejmem. Za głównych twórców Konstytucji uważa się Stanisława Małachowskiego, Ignacego Potockiego oraz Hugo Kołłątaja. Jednak wprowadzenie reform napotkało opór ze strony zwolenników Konfederacji Targowickiej, a ostatecznie przekreśliło je wkroczenie wojsk rosyjskich.

Sam fakt podpisania konstytucji miał ogromne znaczenie. Konstytucja była pierwszym tej rangi dokumentem w Europie, a drugim na świecie. Jej symbolika sprawiła, że Polacy wciąż o niej pamiętają i świętują jej uchwalenie.

Główne uroczystości na Rynku Kościuszki

W Białymstoku we wtorek (3.05) zostały zorganizowane główne uroczyste obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.

Świętowanie rozpoczęło się już w piątek (29.04) modlitwą w intencji ojczyzny w Domu Kultury Muzułmańskiej, natomiast w niedzielę (1.05) odbyło się nabożeństwo w intencji ojczyzny w Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Główne oficjalne obchody miały miejsce we wtorek (3.05). Na początek władze złożyły kwiaty przy pomniku Konstytucji 3 Maja. O godz. 9:00 w Cerkwi pw. św. Mikołaja w Białymstoku odbyła się liturgia w intencji Ojczyzny, a o godz. 11:00 Msza Św. w Katedrze pw. Wniebowzięcia NMP.

Przed Ratuszem w Białymstoku pracownicy Podlaskiego Instytutu Kultury rozdawali biało-czerwone kotyliony oraz patriotyczne wydawnictwa. Zainteresowanie białostoczan było ogromne, materiały szybko się kończyły.

Główne obchody rozpoczęły się o godz. 12:30 pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki. W uroczystościach wzięli udział: wojewoda podlaski - Bohdan Paszkowski, marszałek województwa podlaskiego - Artur Kosicki, prezydent Białegostoku - Tadeusz Truskolaski, parlamentarzyści, radni, duchowieństwo, kombatanci, korpus konsularny, żołnierze, delegacje urzędów i administracji, stowarzyszeń i organizacji oraz wielu mieszkańców Białegostoku i regionu.

Przejmujące słowa

Uroczystości rocznicy uchwalenia Konstytucji rozpoczęły się wniesieniem na maszt flagi RP oraz odśpiewaniem hymnu. Następnie głos zabrał wojewoda podlaski, Bohdan Paszkowski.

- Dzisiaj obchodzimy po raz kolejny w wolnym, niepodległym państwie święto naszej niepodległości. Odwołujemy się do Konstytucji 3 maja, która była uchwalona w 1791 r. i choć dzielą nas stulecia od tych wydarzeń, myślę, że bliskie są nam wartości, które legły u podstaw tego aktu. Myślę, że wartości związane z polską wolnością i niepodległością są nam wszystkim bliskie. Akt Konstytucji był formą ratunku państwa polskiego, które miało formę Rzeczpospolitej Obojga Narodów i zrzeszało na swoim terytorium ludzi różnych wyznań, stanów, narodowości - podkreślał Bohdan Paszkowski. - Była to jedyna demokracja na taką skalę w Europie. Konstytucja 3 maja została w naszej pamięci jako jeden z ostatnich akordów funkcjonowania I Rzeczypospolitej Polskiej.

Bohdan Paszkowski mówił także o wnioskach, jakie z historii dla nas powinny wynikać.

- Ten dokument został uchwalony dzięki zjednoczeniu Polaków, tych, którym zależało na dobru Ojczyzny. Dokonało się to kosztem rezygnacji z wielu stanowych przywilejów szlachty. Więc w sprawach najważniejszych powinniśmy się wznosić ponad podziałami i tworzyć wspólnie pole do dbania o Ojczyznę.

Wojewoda podlaski w swoim przemówieniu podkreślał wagę demokracji, która powinna posiadać swoje sprawstwo, czyli silną władzę wykonawczą oraz wykształcone i świadome społeczeństwo obywatelskie.

Artur Kosicki, marszałek województwa podlaskiego odczytał list od premiera Mateusza Morawieckiego.

- Cieszę się, że mogę się spotkać z państwem w dniu święta wszystkich Polaków i polskiego narodowego ducha - mówił prezydent Białegostoku, Tadeusz Truskolaski. - Najważniejszą wartością jest wolność. Tymczasem nawet nieuważny obserwator naszych dziejów narodowych, spostrzec może bez trudu, że póki Rzeczpospolita była nieudolna i słaba, prosperować mogła bez przeszkód. Malowany król Sas, sprawujący swój urząd pod okiem moskiewskiego ambasadora, nie musiał martwić się rozbiorami. Rozpoczęły się one wtedy, gdy kraj zaczął budzić się ze smutnego letargu, by rozpocząć drogę ku odrodzeniu. Konstytucja była od początku czymś więcej niż aktem prawnym. Restaurowała ona dumę z republikańskich osiągnięć przodków, otwierając kraj na to, co nowe. Dzięki Konstytucji wzrosnąć miała liczba wolnych Polaków, a tego nasi sąsiedzi tolerować nie zamierzali.

Tadeusz Truskolaski w swojej mowie zaznaczał, że trudno dzisiaj nie doszukiwać się analogii do czasów odległych.

- Radość dzisiejszego święta nie może być pełna wobec dramatu, rozgrywającego się za naszą wschodnią granicą. I trudno w obliczu tragedii Ukrainy, nie pomyśleć, że mamy do czynienia z tą samą wciąż historią. Póki Ukraina nie wyróżniała się spośród państw postsowieckich, niewydolnych, skorumpowanych i przegniłych, pozwolono jej istnieć. Reakcja Rosji, tej samej Rosji, która 230 lat temu w wojnie 1792 r. niszczyła polskie nadzieje związane z Konstytucją, nastąpiła dopiero, kiedy Ukraińcy wybrali swoją przyszłość, wolnych ludzi, obywateli demokratycznego państwa. Ta uderzająca wspólnota naszych losów, każe nam po raz kolejny wyrazić przekonanie, że Ukraińcy walczą także za nas.

Truskolaski wyraził nadzieję, że duch Konstytucji 3 maja - duch wolności i suwerenności, zatriumfuje w dzisiejszej Europie, a rosyjski cień, padający od stuleci na cały kontynent, stanie się wkrótce ponurą przyszłością.

Na zakończenie obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja odczytano Apel Poległych, rozbrzmiała salwa honorowa, a następnie złożono wieńce pod pomnikiem Marszałka Piłsudskiego.