Rachmistrze spisowi powoływani są przez dyrektora urzędu statystycznego na wniosek Gminnego Komisarza Spisowego po uzyskaniu pozytywnej oceny z egzaminu kończącego szkolenie z zakresu metodologii i organizacji spisu oraz po złożeniu pisemnego przyrzeczenia o treści określonej w art. 12 ustawy o statystyce publicznej. Kandydat, który nie weźmie udziału w całości szkolenia, nie może przystąpić do egzaminu kończącego szkolenie.
Kandydat na rachmistrza spisowego musi mieć ukończone 18 lat i posiadać co najmniej średnie wykształcenie. Ze względu na specyfikę pracy kandydat na rachmistrza spisowego powinien być dyspozycyjny, w pełni sprawny fizycznie, posiadać umiejętności łatwego nawiązywania kontaktów, sprawnego i skutecznego komunikowania się z respondentami, wzbudzania zaufania wśród osób, z którymi będzie przeprowadzał wywiady. Powinien też być asertywny, uprzejmy i cierpliwy, umieć zachować spokój podczas prowadzenia rozmów, a także radzić sobie w sytuacjach konfliktowych.
Ze względów organizacyjnych kandydaci na rachmistrzów spisowych powinni zamieszkiwać, pracować lub pobierać naukę na terenie gmin, w których dokonywać będą spisu z wyłączeniem obwodu spisowego w którym mieszkają. Kandydaci na rachmistrzów muszą złożyć również oświadczenie o korzystaniu z pełni praw publicznych i niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie (w tym przestępstwo skarbowe).
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań zostanie przeprowadzony w 2011 roku.
