Niespodziewany trzeci patron
Na wrześniowej sesji zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki oficjalnie przedstawił radnym projekt stanowiska ws. miejskich patronów na 2019 r. Z pomysłem, by byli to ostatni prezydent RP na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz prezydent miasta w latach 1934-1939, budowniczy nowoczesnego Białegostoku Seweryn Nowakowski, wyszedł tydzień wcześniej Tadeusz Truskolaski. Ich patronat nie jest bezzasadny, bo właśnie w 2019 r. przypadnie 100. rocznica urodzin pierwszego z nich oraz 125. rocznica urodzin i 85. objęcia urzędu drugiego z zasłużonych.
Tradycyjnie już większościowy klub również chciał mieć udział w tym stanowisku.
- Również przygotowaliśmy na tę radę miasta stanowisko w sprawie patrona - mówi Paweł Myszkowski z PiS.
Od razu jednak wyjaśnił, że propozycja jego klubu doskonale wpisuje się w prezydencką. A chodzi o pierwszego prezesa Rady Miasta Białegostoku w niepodległej Polsce - Feliksa Filipowicza.
- Był jednym z najbardziej aktywnych działaczy niepodległościowych na ziemiach polskich - podkreślał Myszkowski. I dodał, że właśnie w 2019 r. przypada 150. rocznica jego urodzin i 100. wyboru na prezesa Rady Miasta.
Ostatecznie wiceprezydent Rudnicki zgodził się przyjąć propozycję PiS jako autopoprawkę. Radni stanowisko o ustanowieniu roku 2019 rokiem Ryszarda Kaczorowskiego, Seweryna Nowakowskiego i Feliksa Filipowicza przyjęli jednogłośnie przez aklamację.
Wszyscy trzej zasłużeni
Ryszard Kaczorowski urodził się w 1919 r. w Białymstoku. Od najmłodszych lat działał w harcerstwie. Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną tworzył Szare Szeregi, gdzie pełnił funkcję komendanta. W 1940 r. został aresztowany przez NKWD i skazany na karę śmierci, którą ostatecznie zamieniono na 10 lat łagrów. Wywieziony na Kołymę, odzyskał wolność po podpisaniu układu Sikorski-Majski. W 1942 r. wstąpił do Armii Andersa, z którą przeszedł szlak bojowy, walcząc m.in. pod Monte Cassino. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. 1986 r. zasiadł w rządzie londyńskim, a w 1989 r. objął urząd prezydenta RP. W 1990 r. przekazał insygnia prezydenckie II Rzeczypospolitej Lechowi Wałęsie. Zginął w 2010 r. w katastrofie smoleńskiej.
Seweryn Nowakowski urodził się w 1894 r. w Piotrkowie Trybunalskim. W 1931 r. premier desygnował go na stanowisko komisarza rządowego w Białymstoku. W 1934 r. został tymczasowym prezydentem miasta, a rok później, po zwycięstwie w wyborach samorządowych objął stanowisko prezydenta Białegostoku. To on rozpoczął budowę pierwszych kanalizacji. Z jego inicjatywy brukowano jezdnie i układano nowe chodniki, rozpoczęto przebudowę wiaduktu kolejowego łączącego centrum z Antoniukiem, zakończono budowę i łączenie szpitali miejskich czy zbudowano ośrodek rekreacyjny w Dojlidach. W 1939 r., po wtargnięciu do Białegostoku Sowietów, Seweryn Nowakowski został aresztowany i wywieziony do ZSRR, gdzie zaginął bez wieści.
Feliks Filipowicz urodził się w 1869 r. w Kiejdanach. W 1909 r. zamieszkał w Białymstoku i tu prowadził aptekę. W 1917 r. został wiceprezesem Centralnego Komitetu Narodowego. Wkrótce aresztowany przez Niemców trafił do obozu jenieckiego w Havelbergu. Po powrocie w 1919 r. został pierwszym prezesem białostockiej rady miasta w niepodległej Polsce i funkcję tę pełnił do 1927 r. W latach 1928-1939 był prezesem komitetu likwidacyjnego mienia byłej rosyjskiej Spółki Akcyjnej Wodociągów Białostockich. Zmarł schorowany w 1941 r.
ewelina.s@bialystokonline.pl
