Góra Cisowa, Góra Rowelska oraz Krzemieniucha to jedne z najwyższych wzniesień woj. podlaskiego. Znajdują się na terenie malowniczej Suwalszczyzny, która swój unikalny krajobraz zawdzięcza ostatniemu w historii kraju zlodowaceniu.
Góra Cisowa
I właśnie taką pamiątką po skandynawskim lodowcu jest Góra Cisowa, znajdująca się na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Pod względem geologicznym jest to morena czołowa o regularnym stożkowatym kształcie. Często bywa określana mianem "Suwalskiej Fudżijamy", "Góry Gulbieniszkowskiej" lub "Góry Sypanej". Ostatnią nazwę zawdzięcza ludowej legendzie, która łączy wzniesienie z leżącym u jej stóp jeziorem Kopanym. Według podania góra została usypana sztucznie, z ziemi wydobytej w miejscu, gdzie obecnie znaduje się jezioro. Natomiast współczesna i najczęściej używana nazwa - Góra Cisowa - pochodzi prawdopodobnie od rosnącego niegdyś na jej szczycie poteżnego cisa. Ten symboliczny punkt Suwalszczyzny liczy sobie 256 metrów n.p.m.
Góra stanowi doskonały punkt widokowy na teren Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Z jej szczytu można podziwiać rozległą panormę pradoliny rzeki Szeszupy. Gołym okiem można dostrzec leżące nieopodal jeziorka, torfowiska, łąki, lasy oraz inne mniejsze wzniesienia. Góra Cisowa znajduje się nieopodal miejscowości Gulbieniszki. Wstęp na wzniesienie jest bezpłatny. W zależności od tempa marszu, z parkingu na górę przejdziemy w ciągu od 30 minut do 1 godziny.
Góra Rowelska
Najwyższym wzniesienim woj. podlaskiego jest Góra Rowelska. Jej wysokość wynosi 298 m n.p.m. Góra ma kształt dość rozległego wzgórza, o całkiem stromych i wysokich zboczach. Najwyższa część Góry Rowelskiej jest bezleśna i płaska, zaś usypany z kamieni szczyt mało wyróżnia się w terenie. W 2004 r. na obszarze wzniesienia postawiono turbiny Elektrowni Wiatrowej Wiżajny. Ze szczytu Góry Rowelskiej można obserwować widok na pobliskie miasteczko Wiżajny, dolinę jeziora Wistuć oraz okoliczne pola i łąki. Przy dobrej widoczności można dojrzeć także Puszczę Romincką, Góry Sudawskie, a także dolinę Rowelską. Do miejsca trafimy zjeżdzając z drogi wojewódzkiej nr 651 które przebiega po wzniesieniu. Góra wzięła nazwę od pobliskiej miejscowości Rowele.
Krzemieniucha
Góra Krzemieniucha znajduje się na północ od Suwałk (około 10 km) i na wschód od jeziora Okmin. Jest to drugie co do wysokości wzniesienie Suwalszczyzny (289 m n.p.m.). Góra ma kształt garbu o dwóch wzniesieniach. Wzniesienie jest moreną czołową, pozostałością po ostatnim zlodowaceniu. Na szczycie znajduje się niewielka kapliczka oraz wysoki krzyż.
W czasie I wojny światowej góra ta była miejscem krwawych bitew. Do dziś widoczne są pozostałości okopów z tamtego okresu. Ze szczytu roztacza się panorama doliny Czarnej Hańczy, jeziora Okmin oraz Suwałk. Góra Krzemieniucha znajduje się we wsi Żywa Woda, w gminie Jeleniewo.
24@bialystokonline.pl