Festiwal był okazją, by przypomnieć sobie barwną historię Białegostoku i regionu. Przyjrzeć się jego mieszkańcom, ich kulturze i obyczajom, na które nie zawsze wystarczająco zwracamy uwagę. Tegoroczna, piąta edycja imprezy organizowanej przez Białostocki Ośrodek Kultury, była w głównej mierze poświęcona kulturze polskiej społeczności. Nie pomijała jednak też innych, m.in. żydowskiej.
Czym dla Podlasia jest wielokulturowość?
Zaproszeni na debatę goście - Elżbieta Ficowska, założycielka Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu; Paula Sawicka, psycholog, prezes Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita; Anna Grudzińska, etnolożka, orientalistka zajmująca się problematyką mniejszości i Paweł Winiarski z Uniwersytetu Powszechnego im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach zastanawiali się nad wielokulturowością w kontekście ostatnich wydarzeń o charakterze rasistowskim na Podlasiu.
- To mało zamożny region, z wieloma problemami egzystencjalnymi - mówiła Elżbieta Ficowska. - Może chodzi o rozładowanie frustracji, szukanie winnych w obcych?
Paula Sawicka i Anna Grudzińska podkreślały, że Podlasie nie jest wyjątkiem - w całym kraju dochodzi do rasistowskich ataków. Zmienić sytuację może właściwa edukacja. Bycie "innym" nie musi przecież oznaczać stygmatu społecznego.
- Uważajmy na to, co mówimy, by nie obrażać ludzi - radziła Paula Sawicka. - Nie bójmy się powiedzieć, że pewne zachowania są złe. A promujmy te, które nie sprzyjają nienawiści.
Spacery historycznymi szlakami
Organizatorzy przygotowali dwa spacery edukacyjne. Pierwszy powiódł szlakiem słynnych białostoczanek. Placyda Bukowska - artystka plastyk, Salomea Deszner - aktorka, śpiewaczka operowa, doktor Irena Białówna, Małka Blochowa - pierwsza kobieta na Białostocczyźnie, która prowadziła największą fabrykę w regionie, Rena Szumowicz - aktorka, wreszcie Sonia Nejman, znana szerzej jako Nora Ney. O tych kobietach opowiedzieli historyk Jolanta Szczygieł - Rogowska oraz Anna Łuszyńska i Wojciech Bokłago z Białostockiego Ośrodka Kultury. Spacer zwracał uwagę na to, jaką rolę odegrały kobiety w historii miasta, ale zachęcał też do dalszego zgłębiania ich losów.
Druga wycieczka miała na celu pokazanie architektury modernistycznej. Wędrowaliśmy ponad trzy godziny! Na naszej trasie znalazły się m.in. budynek mieszkalny przy Branickiego 1 (weszliśmy na klatkę schodową i na podwórko pierwszego w mieście bloku), drewniana willa Wolterów na Bojarach, budynki sądów przy Mickiewicza, kolonia urzędnicza przy Świętojańskiej, Planty i wille przy Akademickiej. Oprowadzający Sebastian Wicher potwierdził, że jest znawcą tematu i na modernizmie zna się wybitnie. Każdy z weekendowych spacerów przyciągnął kilkadziesiąt osób.
"Inny wymiar" filmowy i muzyczny
Festiwalowi towarzyszył przegląd filmowy "Sąsiedzi". W piątek i sobotę przybrał on formę kulturalnego mostu Kijów - Białystok. Do filmów pochodzących z naszego miasta braci Kaufman na żywo zagrali ukraińscy didżeje. Ich znakomicie przygotowane oprawy muzyczne podkreślały wybitny charakter filmowych produkcji. "Człowiek z kamerą filmową" Dzigi Wiertowa uderza zawrotnym tempem życia komunistycznej Moskwy. Dajemy się porwać temu wyprzedzającemu swoje czasy (powstał w 1929 roku), w niezwykle dynamiczny sposób zmontowanemu filmowi. W niczym nie ustępuje mu mniej znane dzieło Michaiła Kaufmana - "Wiosną". Równie nowatorskie, awangardowe, atakujące perfekcyjnym montażem.
Natomiast muzycznym wydarzeniem festiwalu był koncert Pustek, na którym w Famie zjawiły się tłumy. Siedząca na początku publika po zachęcie Radka Łukasiewicza zerwała się z miejsc. Podczas żywiołowego występu grupa zagrała nie tylko utwory z ostatniego krążka "Kalambury", ale wróciła też do wcześniejszych płyt - "Końca kryzysu" i "Do mi no". Zaprezentowała także premierową kompozycję.
Obejrzyj fotoreportaż z koncertu Pustek.
Portal BiałystokOnline.pl patronował festiwalowi "Inny wymiar - sąsiedzi".
Przeczytaj także:
Dorota Kędzierzawska: Wolę zaprosić przed kamerę naturszczyka niż średniego aktora
Hotel Ritz znów stanął w Białymstoku
