Białystok świętuje 102. rocznicę wyzwolenia miasta

Fot: Malwina Witkowska

22 sierpnia 1920 r. przez kilkanaście godzin całe dzisiejsze centrum Białegostoku stało się polem bitwy. Najostrzejsze walki rozgrywały się w rejonie ul. Warszawskiej, Suraskiej i Sienkiewicza. Poszczególne części miasta przechodziły z rąk do rąk. Jednak ostatecznie Armia Czerwona poniosła klęskę.

W opisach wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, bitwa białostocka traktowana jest jako jeden z ostatnich akordów polskiej kontrofensywy znad Wieprza. Strona polska miała 34 zabitych i ponad 200 rannych, bolszewicy ponad 800 zabitych i rannych, 8,2 tys. żołnierzy agresora dostało się do niewoli. Wojska polskie zdobyły trzy pociągi, samolot, 22 działa i 147 karabinów maszynowych.

W 2022 r. obchodzimy 102. rocznicy bitwy białostockiej w wojnie polsko-bolszewickiej z 1920 r. Z tej okazji na Rynku Kościuszki pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego odbyły się uroczystości upamiętniające to wydarzenie. Na początek żołnierze wciągnęli flagę Polski na maszt oraz odśpiewano Hymn Państwowy.

- Właśnie tu, w Białymstoku, ostatecznie złamana została potęga bolszewicka, symbolicznym stał się fakt, że tak wielka klęska spotkała Sowietów w miejscu, gdzie zainstalowali już swój rząd i rozpoczęli wprowadzanie terroru, który od zawsze towarzyszył czerwonej władzy. Zajęcie miasta przez wojska polskie i jego utrzymanie, wobec miażdżącej przewagi przeciwnika, nie było zadaniem łatwym. Na szczęście, to po stronie polskiej była determinacja, odwaga i żołnierskie morale - powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Wówczas doszczętnie rozbita 16. sowiecka armia stała się dowodem wartości polskiego żołnierza.

- Warto pamiętać o tych zdeterminowanych, młodych ludziach, którzy nie bacząc na niebezpieczeństwo, nie kalkulując szans, stanęli przeciwko bolszewickiemu barbarzyńcy. Byli wśród nich zawodowi żołnierze, ale nie brakło ochotników, którzy w walkach wykazywali nie mniej męstwa, demonstrując, że nie ma rzeczy ważniejszych od ocalenia tej odrodzonej po tak wielu latach Polski - kontynuował włodarz miasta.

Zdaniem prezydenta, białostocka bitwa i jej bohaterowie zbyt długo skazani byli na zapomnienie.

- To ogromna satysfakcja, że dziś możemy w należyty sposób uhonorować polskich patriotów, bohaterów białostockiej bitwy. Bohaterów takich jak poległy heroiczną śmiercią kapitan Józef Mariański, pierwszy, który na czele swojego batalionu przełamał sowiecką obronę, a później zapobiegł klęsce nie dopuszczając do odbicia miasta. To on jest dziś naszym wzorem do naśladowania, nie zaś ci, którzy opuszczając wówczas Białystok pozostawili tylko po sobie groby zamordowanych, a którzy później z nadania komunistów szyderczo patronowali naszym ulicom, ku zgorszeniu wszystkich patriotów. Oddając hołd bohaterom roku 1920 pragnę wyrazić dziś powszechną nadzieję, że ta wielka polska tradycja, dla której nie ma większych spraw niż wolność i niepodległość, jest w nas wciąż żywa - podkreślił Tadeusz Truskolaski.

Prezydent wspomniał także, że niedaleko granic Polski trwa wciąż walka o wolność, prawdę i suwerenność. Dlatego ze wszystkich sił powinniśmy wspierać Ukrainę.

W uroczystości wzięli udział m.in. posłowie na Sejm Krzysztof Truskolaski i Stefan Krajewski, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, metropolita białostocki abp Józef Guzdek, członek zarządu Województwa Podlaskiego Wiesława Burnos. Na koniec uroczystości przeczytany został apel pamięci oręża polskiego, po którym nastąpiła salwa honorowa. Następnie pod pomnikiem marszałka Piłsudskiego zostały złożone wieńce, znicze i wiązanki.