"Teren. RE-wizyty". Międzypokoleniowy projekt na Podlasiu

Fot: P. Szacki, 1976r. Archiwum PME

Projekt "Teren. RE-wizyty" ma na celu przywrócenie pamięci o wiejskich rzemieślnikach i ich zajęciach, które niegdyś funkcjonowały w różnych regionach Polski, a dziś odchodzą w zapomnienie. Wśród działań projektowych zaplanowano m.in. warsztaty, w tym szkołę reportażu, tworzenie map rzemieślników oraz lepienie ceramiki dawną techniką.

Działania w ramach "Teren.RE-wizyty" polegają na przeprowadzaniu wywiadów ze spadkobiercami dawnych bohaterów filmowych, którzy występowali w filmach dokumentalnych nagrywanych przez pracowników Muzeum Etnograficznego w latach 60. XX w.

Efektem będzie współczesny komentarz potomków bohaterów tych często nieudźwiękowionych filmów. Wzbogaci on filmy o warstwę audio, jak również wiedzę o biografiach osób w nich występujących czy szczegółach danego rzemiosła. Wywiady zostaną opublikowane w formie podcastów na muzealnym kanale Spotify w sierpniu i wrześniu.

- Odwiedzimy 8 miejscowości z 3 województw: mazowieckiego, podlaskiego i podkarpackiego. W programie aktywizującym społeczności lokalne, poza wywiadami, zaplanowaliśmy warsztaty i spotkania – wylicza autorka projektu Małgorzata Jaszczołt, kustoszka w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.

Wraz ze Stowarzyszeniem "Z Siedzibą w Warszawie" zostaną zorganizowane warsztaty przeznaczone dla dzieci i młodzieży w formie szkoły reportażu pn. "Włącz dziedzictwo". Efektem warsztatów będą nagrania lub opisy stworzone przez uczestników. Będą one trwałym zapisem zarówno znanych, jak i na nowo odkrywanych lokalnych rzemiosł. Z kolei warsztaty etnograficzne prowadzone przez Stowarzyszenie "Pracownia Etnograficzna" pn. "Etnograficzne mapy rzemieślników" skierowane są do osób dorosłych. We współpracy z mieszkankami i mieszkańcami, powstanie mapa okolicy z lokalizacjami tradycyjnych warsztatów rzemieślniczych oraz miejscami zamieszkania ich wykonawców, Znajdą się na niej także fotografie i wspomnienia o twórcach.

Dodatkowo, w Studzianym Lesie odbędą się warsztaty garncarskie w odniesieniu do archiwalnego filmu "Garnki ze Studzianego Lasu" z 1967 roku. Mieszkańcy wsi – uczestnicy warsztatów – zapoznają się ze specyficzną techniką wałeczkową ze Studzianego Lasu, tzw. dziarna, czyli mielonych na żarnach kamieni. W ten sposób zostanie podjęta próba przywrócenia pamięci o zanikłej tradycji. Warsztaty będzie prowadził Paweł Szymański z Garncarni, który jako jedyny w Polsce potrafi posługiwać się tą techniką. Wydarzenie dostępne dla wszystkich odbędzie się na Polu Namiotowym "Majorka" nad Czarną Hańczą w piątek (13.08).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury EtnoPolska 2021 oraz środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.