Świadczenie wspierające. Czym jest i jak o nie wnioskować?

Fot: Materiały prasowe

1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa o świadczeniu wspierającym skierowana do osób z niepełnosprawnościami, które ukończyły 18 lat. Aby otrzymać świadczenie, należy najpierw zgłosić się do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), by uzyskać decyzję dotyczącą poziomu potrzeby wsparcia, a dopiero potem złożyć w ZUS-ie wniosek o świadczenie wspierające.

Uwaga! Liczy się kolejność

Kolejność składania dokumentów jest bardzo ważna. Jeśli osoba z niepełnosprawnością najpierw złoży do ZUS-u wniosek o świadczenie wspierające i nie będzie miała wydanej decyzji przez WZON o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, to ZUS zgodnie z przepisem pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia.

Niestety do ZUS-u wpływają pierwsze wnioski o świadczenie wspierające, choć wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) nie wydały jeszcze decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Jeśli WZON nie wydał decyzji, to ZUS pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia.

By uniknąć takich sytuacji, ważne jest, żeby zachować właściwą kolejność składania wniosków, czyli w pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o wydanie decyzji, w której zostanie ustalona liczba punktów określająca poziom potrzeby wsparcia, a dopiero po wydaniu decyzji złożyć wniosek do ZUS-u o przyznanie świadczenia wspierającego.

O czym należy pamiętać?

Składając elektroniczny wniosek o świadczenie wspierające (SWN) obowiązkowo należy wpisać numer decyzji wydanej przez WZON. Ten organ wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat.

Świadczenie wspierające zostanie przez ZUS przyznane osobom, którym WZON przyznał
uprawniającą liczbę punktów potrzeby wsparcia od dnia, od którego WZON przyznał
punkty. Wniosek do ZUS-u należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja
WZON stała się ostateczna. Jeśli osoba z niepełnosprawnością złoży do ZUS-u wniosek w ciągu tych 3 miesięcy, to Zakład  przyzna świadczenie wspierające z wyrównaniem od dnia, od którego WZON przyznał uprawniające punkty. Co ważne, nie każdy będzie miał prawo do świadczenia od 2024 r.

Kiedy można składać wniosek do ZUS-u?

Świadczenie wspierające jest wprowadzane w trzech etapach. Osoby z liczbą 87–100 pkt mogą ubiegać się o nie od 2024 r., osoby z ilością 78–86 pkt – od 2025 r., a osoby, które otrzymały 70–77 pkt – od 2026 r. Są jednak osoby, które mają co najmniej 70 pkt i będą mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 r., pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 r.
ich opiekunom będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Jak złożyć dokumenty?

Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez: Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Wniosek do ZUS może również zostać złożony przez pełnomocnika. Do wniosku o świadczenie wspierające nie trzeba załączać decyzji wydanej przez WZON, wystarczy wpisać numer decyzji.

ZUS będzie wypłacał świadczenie wspierające przelewem na numer rachunku bankowego w Polsce, który osoba z niepełnosprawnością poda we wniosku. Świadczenie wspierające będzie przysługiwać bez względu na dochód, będzie zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło zostać zajęte przez komornika.

Świadczenie wspierające będzie wynosić od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty
socjalnej (obecnie wynosi ona 1588,44 zł brutto). Oznacza to, że na początku będą to kwoty
od ok. 635 zł do blisko 3495 zł, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia.