Ranking zielonych miast Polski. Na 1. miejscu Koszalin, a Białystok prawie na szarym końcu

Fot: Malwina Witkowska

Obserwatorium Polityki Miejskiej Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR) przedstawiło ranking dotyczący terenów zielonych w największych miastach Polski.

Wykorzystując zdjęcia satelitarne IRMiR wyznaczyło obszary pokryte roślinnością o dobrej kondycji, rozumianej przez pryzmat zawartości chlorofilu. Warto wiedzieć, że tak pozyskane informacje różnią się od danych udostępnianych przez Główny Urząd Statystyczny.

Dla miast powyżej 100 tys. mieszkańców badacze przeanalizowali trzy wskaźniki: udział terenów zielonych w całkowitej powierzchni miasta, pofragmentowanie zieleni, czyli analiza stosunku krawędzi do wnętrza terenów zieleni oraz dostępność – udział osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minutowego spaceru.

Wg danych z raportu Białystok ma 10218 ha powierzchni miasta. Natomiast tereny zielone wysokiej jakości stanowią 3587 ha.

Które miasto ma najwięcej zieleni?

Średni udział terenów zielonych w całkowitej powierzchni miast wyniósł 52%. W badaniu zaklasyfikowano  m.in. lasy, gęste zakrzewienia czy bujne łąki. Nie były brane pod uwagę pola uprawne czy obszary z odsłoniętą glebą.

Najwyższym udziałem terenów zieleni charakteryzuje się Koszalin, Zielona Góra i Kielce. Natomiast najniższym stopniem zazielenienia odznaczały się Opole, Kalisz oraz Białystok.

Dane szczegółowe:
- Koszalin (70%);
- Zielona Góra (67,5%);
- Kielce (66,8%);
- Dąbrowa Górnicza (63,4%);
- Bielsko-Biała (62,9%).

Najniższe wartości występują w:
- Opolu (25,2%);
- Kaliszu (28,1%);
- Białymstoku (35,1%);
- Lublinie (36%);
- Gdańsku (40,1%).

Największe polskie miasta, czyli Kraków i Warszawa charakteryzują się wartościami udziału terenów zieleni powyżej średniej krajowej. 

Dostęp do zieleni

Zieleń jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania systemów miejskich. Średnia wartość udziału procentowego osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minut pieszo wyniosła w dużych miastach 50%.

Najlepszą dostępnością odznacza się:
- Rzeszów (77,9%);
- Ruda Śląska (75,7%);
- Olsztyn (72,6%);
- Koszalin (70,3%);
- Kraków (65,7%).

Najmniej dostępne tereny zieleni występują w:
- Opolu (3%);
- Elblągu (14,5%);
- Kaliszu (20,2%);
- Białymstoku (23,9%);
- Chorzowie (28,1%).

Każdy z obliczonych wskaźników pozwala na ocenę innego aspektu zieleni miejskiej. Okazało się, że tylko 2 spośród 38 wszystkich analizowanych miast, wyróżnia się wartościami powyżej średniej w każdej z przedstawionych metryk. Miastami tymi były Kraków oraz Radom. Warto również zwrócić uwagę na miasto takie jak Rzeszów, które mimo udziału zieleni w powierzchni miasta mniejszego niż średnia krajowa, cechuje się najlepszą w Polsce dostępnością do takich terenów.

Pofragmentowanie

Innym wykorzystanym w badaniu wskaźnikiem był stopień pofragmentowania zieleni. Najbardziej spójną strukturą terenów zielonych odznaczały się: Gdynia, Kalisz, Zielona Góra, Katowice, Elbląg oraz Dąbrowa Górnicza.

Analizując ten wskaźnik warto mieć świadomość kilku kwestii. 1. miejsce Gdyni wynika z faktu, że w granicach miasta znajdują się duże obszary leśne, które według danych GUS zajmują  prawie 45% jego powierzchni.  Tym samym występowanie dużych kompleksów zieleni ma ogromny wpływ na wartości tego wskaźnika.