Historycy instytutu Pamięci Narodowej poszukują świadków historii, fotografii i dokumentów dotyczących aresztowań kobiet, do jakich doszło 27 maja 1944 r. w rejonie łapskim: w gminach Kowalewszczyzna, Piszczaty, Poświętne, Sokoły i Zawyki oraz w miastach Łapy, Sokoły i Suraż.
W ich wyniku aresztowane kobiety trafiły m.in. do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück.
27 maja 1944 r. przez wiele rodzin z okręgu białostockiego (Bezirk Bialystok) został zapamiętany jako dzień traumy i strachu. Hitlerowcy przeprowadzili wtedy zorganizowaną obławę. Był to odwet za atak Kedywu Armii Krajowej na kolumnę samochodów niemieckich. Doszło do niego dwa dni wcześniej na szosie pomiędzy Jeżewem a Rzędzianami. W wyniku odwetowej łapanki aresztowano około 1500 mieszkańców, najwięcej w Łapach, Tykocinie i Sokołach.
W samych Łapach aresztowano wówczas około 330 osób. Najpierw trafiły one do więzienia w Białymstoku, a następnie, po drobiazgowym śledztwie, do różnych obozów koncentracyjnych.
Jednym z aresztowanych był Henryk Perkowski, 17-letni ślusarz zakładów kolejowych w Łapach, który w wyniku obławy został wywieziony do obozu koncentracyjnego. Ogółem był w siedmiu z nich, a po zakończeniu wojny spisał swoje wspomnienia, które zostały wydane drukiem w 2014 r., w 70. rocznicę łapanki.
Więcej o tej historii:
Wspomnienia, relacje i dokumenty dotyczące aresztowań kobiet w dniu 27 maja 1944 r. zbiera Patrycja Sanejko z białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Kontakt: tel. 85 664 87 85, e-mail: patrycja.sanejko@ipn.gov.pl.
ewelina.s@bialystokonline.pl
