Ulica Browska w Białowieży to trakt komunikacyjny pochodzący co najmniej z XVI wieku. Sama droga była jedną z głównych biegnących przez Białowieżę. Istniejąca wzdłuż niej aleja drzew wpisuje się w tradycję obsadzania drzewami ważnych szlaków komunikacyjnych. Na tym obszarze Polski przydrożne aleje występowały mniej licznie, tym samym stanowi ona cenny, wyróżniający się element krajobrazu kulturowego tej miejscowości.
W tym tygodniu - decyzją Wojewódzkiej Konserwator Zabytków prof. Małgorzaty Dajnowicz - zostanie wpisana do Rejestru Zabytków. Jej wartość zabytkową stanowią 104 drzewa, w większości są to: dęby szypułkowe, jesiony wyniosłe, klony jawor, topole białe, graby pospolite, lipy drobnolistne. Zespół gatunków jest uzupełniony o brzozy omszone, świerki pospolite oraz po jednym egzemplarzu gruszy pospolitej i dębu czerwonego. Ze względu na długowieczność gatunku to właśnie dęby szypułkowe, jako świadkowie istnienia alei, zachowały się do obecnych czasów. Dęby są rozmieszczone po obu stronach ulicy Browskiej, we względnie stałych odległościach.
- Stare, wysokie, o znacznych obwodach drzewa alejowe, niekiedy o oryginalnie ukształtowanych przez upływ czasu konarach bezsprzecznie mają silne oddziaływanie estetyczne. Drzewa alejowe upiększają krajobraz i kompozycję przestrzenną tej części Białowieży. Ze względu na wiek drzew i skład gatunkowy aleja posiada ogromną wartość historyczną, naukową i przyrodniczą. Utrzymywanie zadrzewień w postaci alei w przestrzeni publicznej leży w interesie społecznym. Aleja przydrożna rosnąca przy ulicy Browskiej w Białowieży – jako jedna już z coraz mniej licznych alei w tej części Polski – zasługuje na szczególną ochronę, jaką jest wpis do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego – informują przedstawiciele Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.
Jest to pierwszy tego typu zabytek w województwie podlaskim. Najwięcej zabytkowych alei znajduje się w województwach: warmińsko-mazurskim oraz kujawsko-pomorskim.
mateusz.nowowiejski@bialystokonline.pl