Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Łomży im. Wojciecha Horacego Kossaka pielęgnuje dorobek artystycznej rodziny. Z placówką współpracowała najbardziej "podlaska" przedstawicielka rodu - prof. Simona Kossak. Tuż przed śmiercią przekazała placówce rodzinne pamiątki. Mieli z nimi do czynienia znamienici polscy artyści: Juliusz Kossak, Wojciech Kossak oraz Leon Kapliński. Teraz osiem przedmiotów zostało wpisanych do rejestru zabytków województwa podlaskiego. Są to dwa obrazy: "Portret Zofii Kossak Gałczyńskiej" i "Majątek Stawiski" z II poł. XIX w., dywan z II poł. XIX w., krzesło z pocz. XIX w., stoliczek z pocz. XIX w. oraz 3 książki z I ćw. XX w.
- Zabytki podlegające wpisowi do rejestru zabytków sięgają XIX w. Według przekazu dywan, stoliczek, "Portret Zofii Kossak Gałczyńskiej" oraz obraz "Majątek Stawiski" pierwotnie znajdowały się w domu rodzinnym prof. Simony Kossak w "Kossakówce" w Krakowie. Zabrała je ze sobą do Białowieży podczas przeprowadzki w 1971 r. Fakt, że większość tych obiektów stanowiły wyposażenie "Kossakówki" potwierdzają zachowane archiwalne fotografie, na których widoczne jest np. krzesło stojące w pracowni Wojciecha Kossaka, stoliczek wyposażający wnętrze Kossakówki czy wiszący na ścianie obraz "Portret Zofii Kossak Gałczyńskiej" malowany przez wybitnego malarza polskiego Leona Kaplińskiego – wyjaśnia podlaska wojewódzka konserwator zabytków prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.
Jak podkreślają znawcy sztuki, wpisane właśnie do rejestru zabytków obiekty, poza bezpośrednim związkiem z jedną z najznamienitszych artystycznych polskich rodzin, posiadają również niezaprzeczalne wartości artystyczne. "Portret Zofii Kossak Gałczyńskiej" jest doskonałym przykładem realizmu w malarstwie polskim 2. poł. XIX w. z nawiązaniami do sztuki romantyzmu. Pejzaż obrazujący majątek Stawiski autorstwa Juliusza Kossaka to przykład sentymentalnorealistycznego wątku związanego z polską wsią. Stolik, krzesło oraz dywan stanowią bardzo dobre przykłady wytworów rzemiosła artystycznego, reprezentujące zarówno styl emipre, klasycyzm oraz nawiązania do sztuki orientu.
Prof. nauk leśnych Simona Kossak, która przekazała rodzinne pamiątki łomżyńskiemu liceum, poświęciła życie działalności naukowej. Swój azyl odnalazła na Podlasiu. Przez 35 lat mieszkała w samym środku Puszczy Białowieskiej, w drewnianej leśniczówce, gdzie mogła prowadzić obserwacje zwierząt w ich naturalnym środowisku. W maju bieżącego roku prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz zadecydowała o wpisie do rejestru zabytków wspomnianej leśniczówki i stodoły ze spichlerzem w Białowieży, tzw. osady Dziedzinka z 1935 r. Więcej: Leśniczówka Simony Kossak będzie szczególnie chroniona.
ewelina.s@bialystokonline.pl
