Wystawa "Kości się przemieszały" Nikity Kadana dotyczy sytuacji w Ukrainie, ale ma też charakter uniwersalny. Szczególnie aktualna i ważna wydaje się dzisiaj, wobec napięcia, które jest obecne wszędzie na świecie. Majdan otworzył debatę środowisk intelektualnych nad przyszłością Ukrainy, ale też nad jej przeszłością. Artyści często więc podejmują tematykę rozliczeń z komunizmem, traum i konfliktów narodowych, rachunków i krzywd.
Przemieszane kości należą i do morderców, i do ich ofiar z obu stron barykady i wciąż niemożliwe jest ich rozdzielenie - tak jak nie jest możliwe posiadanie odrębnej "narodowej" pamięci historycznej, która nie byłaby konstruktem podszytym ideologią. Obrazy ofiar wciąż są obiektem rozmaitych propagandowych manipulacji, w których prawda leży zawsze po "naszej" stronie, nawet zanim zostanie faktycznie odkryta. Wystawa odzwierciedla współczesne, również ukraińsko-polskie, "wojny o pamięć". Zwraca także uwagę na paradoksy ukraińskiej polityki pamięci w kontekście rosyjskiej aneksji Krymu, wojny toczonej na wschodzie kraju i nowej "polityki dekomunizacji".
Z kolei wystawa "O marionetkach i ludziach" odwołuje się do głównych wątków, jakie Ciprian Mureșan porusza w ostatnim czasie w swojej twórczości, a jednocześnie stanowi debatę na temat narracji dotyczącej zacierającej się granicy między zwycięzcami a zwyciężonymi. Bohaterowie prac Mureșana - ludzie lub ich metaforyczne reprezentacje - to samotnicy uwięzieni w pułapce własnych błędnych decyzji, niedostosowani do świata, w którym przyszło im żyć, zagrożeni upadkiem w otchłań historii. Takie otchłanie, widoczne w historii rozziewy są milczącym tłem wielu poszukiwań artysty związanych z tematami tabu i przemilczanymi realiami niesłusznie gloryfikowanej przeszłości i amoralnej teraźniejszości.
Wystawy zostały przygotowane w ramach festiwalu Wschód Kultury/Inny Wymiar. Można je oglądać do 29 września w Galerii Arsenał. Wstęp jest wolny. Patronujemy wydarzeniom.
Szczegóły: Nikita Kadan - Kości się przemieszały, Ciprian Mureșan "O marionetkach i ludziach"
anna.d@bialystokonline.pl
