Dom, biblioteka, ostatnio meczet
Tradycyjny, prosty dom, dziś pod adresem Piastowska 13 F, wcześniej Grzybowa 42, został wybudowany w 1934 r. Po wojnie mieściła się w nim osiedlowa biblioteka. W 1981 r. dzięki działaniom tatarskiej społeczności spółdzielnia mieszkaniowa "Zachęta" użyczyła budynek nieodpłatnie na cele kultu religijnego i działalności edukacyjno-kulturalnej.
W budynku posługę religijną sprawowali imam Aleksander Chalecki, imam Stefan Mustafa Jasiński, mufti i imam Tomasz Miśkiewicz oraz imam Mirzogolib Radzhabaliev. Odbywała się tam nauka religii muzułmańskiej dla dzieci i młodzieży, modlitwy piątkowe, modlitwy ramadanowe, zebrania członków Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej MZR w Białymstoku oraz spotkania lokalnej społeczności tatarskiej. Od 2005 r. na poddaszu działa sekretariat Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP oraz kancelaria Muftiego Rzeczypospolitej Polskiej Tomasza Miśkiewicza.
Budynek generalny remont przeszedł dopiero w 2008 r. Podczas kolejnego, w 2015 r. wnętrze zostało urządzone w nowym stylu, wyposażono sale modlitewne, kuchnię, zamontowano szafy biblioteczne, na nowo zaaranżowano biuro muftiego.
Minaret i iglica z Turcji
W 2017 r. niepozorny meczet przeszedł na własność Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej, najstarszej organizacji religijnej polskich wyznawców islamu. W marcu 2020 r. rozpoczęła się w nim długo wyczekiwana modernizacja. W ciągu 8 miesięcy budynek przeszedł kompleksowy remont zewnętrzny i wewnętrzny.
Zakres wykonanych prac jest imponujący: od wykonania przyłącza wodociągowego, kanalizacyjnego i gazowego, wymianę pieca olejowego na ogrzewanie gazowe, wymianę dachu, wzmocnienie fundamentów, ocieplenie budynku, wstawienie okien połaciowych, wykonanie piwnicy, rozbudowanie ganku, wybudowanie oranżerii i zadaszenia dookoła budynku, wykonanie niszy ablucyjnej w ścianie elewacji po jeden z najważniejszych elementów prac – wybudowanie minaretu zakończonego iglicą wykonaną w Turcji.
Jest też oranżeria i altana
Na miejscu starego, drewnianego podestu wybudowano przeszkloną oranżerię, która będzie ogrzewana promiennikami podczerwonymi. Wnętrze powiększyło się o przedsionek, w korytarzu i kuchni położone zostały nowe płytki w stylu marokańskim, przemalowano sufity i ściany, wstawiono nowe drzwi główne oraz prowadzące do oranżerii, zamontowano drzwi w sali damskiej prowadzące do oranżerii. W salach modlitewnych wykonano nową posadzkę z ogrzewaniem podłogowym, przemalowano ściany. Na specjalne zamówienie muftiego Tomasza Miśkiewicza wszystkie ściany do wysokość parapetów oraz ścianę główną z mihrabem wyłożono zdobnymi kaflami pochodzącymi z wytwórni płytek z Kütahya w Turcji. Na kaflach umieszczone są wersety ze Świętej Księgi, Koranu. Cały budynek jest klimatyzowany.
Podczas remontu zagospodarowano też teren wokół budynku. Wykonano nowe ogrodzenie, alejkę z kostki brukowej, położono nowy trawnik rolowany, nasadzono kwiaty, krzewy i drzewa oraz zautomatyzowano nawadnianie ogrodu. W ogrodzie znajdzie się również fontanna i ławeczki. Na potrzeby spotkań społeczności tatarsko-muzułmańskiej wybudowano drewnianą altanę o powierzchni około 50 m2.
Na działce znajdują się również dwa magazyny: magazyn techniczny i magazyn na publikacje MZR w RP. Całość nieruchomości zyskała nowe oświetlenie, system alarmowy i monitoring.
Architektem całości projektu jest Beata Grzegorczyk-Andrzejczuk, współpracująca z Muzułmańskim Związkiem Religijnym od 2012 r.
ewelina.s@bialystokonline.pl