Józef Mackiewicz był pisarzem, publicystą, dziennikarzem politycznym. Urodził się 1 kwietnia 1902 roku w Sankt Petersburgu. Od 1907 mieszkał w Wilnie. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w 1920 r. walczył w obronie Warszawy, gdy został ranny - trafił do niewoli. Po uwolnieniu studiował na Uniwersytecie Warszawskim na wydziale przyrodniczo-filozoficznym.
Później powrócił do Wilna, tutaj zaczął pracować w gazecie "Słowo". Pisał felietony, artykuły i reportaże, w których zajmował się przede wszystkim historyczną, kulturową i polityczną specyfiką obszarów byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Krytykował polską administrację za nierozumienie problematyki narodowościowej na Kresach Wschodnich. Wkrótce stał się aktywnym reporterem przemierzającym Litwę wszelkimi środkami lokomocji. Nawiązał też współpracę z "Kurierem Warszawskim". Próbował swych sił w literaturze. W 1936 roku wydał zbiór nowel "16-go między trzecią a siódmą", a w 1938 - powieść "Bunt rojstów".
Gdy Armia Czerwona wkroczyła na tereny Polski, 18 września 1939 r. Mackiewicz wyjechał do Kowna. Na wieść o przekazaniu Wilna Litwinom - opublikował artykuł, w którym wyraził radość z powodu wycofania się z Wilna bolszewików. Oskarżono go wówczas o antypolonizm i prolitewskość. Redagował "Gazetę codzienną". W czasie okupacji sowieckiej Józef Mackiewicz zrezygnował z pracy dziennikarskiej i pracował w lesie jako drwal i furman.
Konflikty ideowe i poglądy Mackiewicza stały się pretekstem do wydania na niego przez Armię Krajową wyroku śmierci. Jednak nigdy nie został on wykonany, a później wyrok odwołano.
W 1943 roku, na zaproszenie Niemców, pojechał do Smoleńska i uczestniczył w ekshumacji zwłok polskich oficerów zamordowanych w Katyniu. Po powrocie udzielił wywiadu "Gońcowi".
Gdy Armia Czerwona ponownie wkroczyła na tereny II Rzeczypospolitej, w maju 1944 roku wyjechał z żoną, Barbarą Toporską, z Wilna do Warszawy, a następnie - przez Kraków, Wiedeń i Rzym - dotarł do Londynu (1947 rok). W 1955 roku przeniósł się do Monachium, gdzie mieszkał aż do śmierci (zmarł 31 stycznia 1985 roku).
Film "Jedynie prawda jest ciekawa" w reżyserii Roberta Kaczmarka opowiada losy Józefa Mackiewicza. Seans odbędzie się w związku ze 120. rocznicą urodzin dziennikarza. Pokaz planowany jest na niedzielę (10.04), o godz. 15:00 w Kinie Forum.
Projekt realizowany jest we współpracy z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej.
anna.kulikowska@bialystokonline.pl
