Malarz i rysownik
Daniel Chodowiecki to polsko-niemiecki, XVIII-wieczny malarz i rysownik. Znaczącą część swojej twórczości poświęcił Polsce oraz polskim tematom historycznym, autor 116 poloników, m.in. obrazu "Konstytucja 3 maja". Dzięki wielu tysiącom rysunków i miniaturowych sztychów został jednym z najważniejszych kronikarzy swoich czasów.
Na wystawie w Operze i Filharmonii Podlaskiej zaprezentowane zostaną dwa słynne cykle Chodowieckiego: ilustracje do elementarza Johannesa Basedowa oraz cykl rycin z podróży do rodzinnego Gdańska.
Elementarz Basedowa
Sławę i szacunek przyniosło Chodowieckiemu 200 ilustracji powstałych do pedagogicznej publikacji Johanna Bernharda Basedowa pod tytułem "Elementarwerk für die Jugend und ihre Freunde" (Elementarz dla młodzieży i jej przyjaciół), która zawierała 100 rytowanych w miedzi tablic.
W kwietniu 1769 roku Basedow zawarł umowę z Chodowieckim na wykonanie ilustracji do podręcznika. Publikacja ta swą formą i treścią odmieniła oblicze osiemnastowiecznej edukacji. W czterotomowym dziele, wydanym w 1774 roku, zgromadzono całokształt ówczesnej wiedzy o świecie ujętej w sposób przystępny dla młodych odbiorców. Wykorzystywane podczas lekcji tablice pozwalały dzieciom poznawać wszystkie dziedziny życia - od wesołych zabaw aż po szczegółowe przedstawienia zawodów. Właśnie w tej publikacji Chodowiecki upamiętnił typowy polski zaprzęg z XVIII w. - sanie w kształcie łabędzia.
Z Berlina do Gdańska
W Polsce Chodowiecki zasłynął cyklem 108 rysunków, które wykonał latem 1773 roku podczas dziesięciotygodniowej podróży z Berlina do rodzinnego Gdańska. W tym czasie artysta prowadził obszerny dziennik, dziś uznany za dokument epoki.
Znakomity rysownik szkicował portrety i sylwetki mieszkańców Gdańska. Był świetnym obserwatorem, wiele rysunków przekazuje nie tylko wygląd, lecz również elementy charakterystyki modela. Powstała w efekcie niezrównana galeria postaci zaludniających Gdańsk. Są to osoby najróżniejszych sfer - od ulicznej biedoty do polskich arystokratów, duchowni katoliccy i protestanccy, kupcy, burmistrzowie i bankierzy. Na uwagę zasługują również scenki rodzajowe przedstawiające m.in. mieszczańską rodzinę wsiadającą do powozu, szlachcica w kontuszu podkręcającego wąsa w kościele katolickim, bankiera liczącego pieniądze czy młodą kobietę całującą dłoń duchownego. Wartość dziennika odkryli pod koniec XIX w. Niemcy. Ukazały się jego trzy wydania w tym języku i jedno po polsku.
Na wystawie zaprezentowane zostaną także ilustracje powstałe do podręcznika Johanna Siegmunda Stoya oraz do utworów literatury pięknej Goethego, Cervantesa i Szekspira.
Wystawa zostanie otwarta o godz. 18.00, wstęp jest wolny. Ekspozycja będzie czynna do 4 listopada. Projekt realizowany jest w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości.
Zobacz też: Daniel Chodowiecki. Polska - wystawa w OiFP
anna.d@bialystokonline.pl
