Główny Urząd Statystyczny przewiduje, jak będzie wyglądała struktura polskich oraz podlaskich rodzin za 4, 14, 24 oraz 34 lata.
Ubędzie rodzin
W okresie 2016-2050 zmniejszy się liczba gospodarstw domowych w 12 z 16 polskich województw. Największe spadki odnotowane zostaną w województwach śląskim i łódzkim.
GUS za gospodarstwo domowe uznaje zespół osób zamieszkujących razem i wspólnie utrzymujących się. Osoby samotne utrzymujące się samodzielnie tworzą jednoosobowe gospodarstwa domowe.
Gospodarstwa domowe wyodrębnia się spośród ludności zamieszkałej w mieszkaniach (bez obiektów zbiorowego zakwaterowania). Wśród gospodarstw domowych wyróżnia się jednoosobowe i wieloosobowe (2 i więcej), a także rodzinne i nierodzinne.
Do 2030 r. ich liczba będzie wzrastać znacząco we wszystkich województwach, wyraźnie spadnie natomiast liczebność osób w wieku 25–34 lat. W kolejnych latach prognozuje się, w związku ze zwiększaniem się liczebności osób w wieku późnej starości (80 lat i więcej) oraz zmniejszaniem się liczby ludności, spadek ilości gospodarstw domowych w całym kraju.
W naszym regionie w tym roku jest 435 tys. rodzin. W 2020 r. będzie ich nieco więcej, bo 449 tys. Lekki wzrost utrzyma się do 2030 r., kiedy podlaskich gospodarstw domowych będzie prawie 472 tys. Natomiast w 2040 r. ich liczba zmniejszy się o 39,5 tys. W 2050 r. w województwie podlaskim będzie już tylko 404 tys. rodzin.
Mniej liczne rodziny
We wszystkich województwach, w okresie objętym prognozą, zmaleje średnia liczba osób przypadających na gospodarstwo domowe. Będzie to rezultat spadku zarówno średniej liczby dzieci (w prognozowanym okresie ilość urodzeń będzie systematycznie zmniejszać się we wszystkich województwach), jak i średniej liczby osób dorosłych. Pomimo wyraźnego wzrostu tej ostatniej wartości w latach 40. XXI w., będzie ona ciągle niższa niż w początkowym okresie prognozy.
W 2050 r., podobnie jak w 2016 r., województwem o największej średniej liczbie osób w gospodarstwie domowym będzie podkarpackie.
Natomiast w Podlaskiem gospodarstwo domowe w latach 2016-2050 będzie liczyło średnio 2,70-2,42 osoby.
Pracownicy GUS przewidują również systematyczny spadek liczby dzieci. Do 2030 r. wzrost gospodarstw domowych, w skład których wchodzić będzie mniejsza liczba osób dorosłych, spowodowany będzie częstszym zakładaniem własnych rodzin przez osoby w wieku 25–34 lata.
Nastąpi to przy założeniu braku wyraźnego pogorszenia sytuacji gospodarczej (w szczególności sytuacji na rynku mieszkaniowym). Po 2030 r. pojawi się zjawisko zahamowania oraz odwrócenia tego wzrostu. Będzie to związane z gwałtownym zwiększeniem liczby osób w wieku 80 lat i więcej. Znaczna ilość tych osób, nie mogąc mieszkać samodzielnie, wprowadzi się do dorosłych krewnych. Skala tego zjawiska będzie zależeć od stopnia rozwoju opieki instytucjonalnej nad osobami starszymi i stopnia akceptacji społecznej dla korzystania z tego typu usług.
Prognoza gospodarstw domowych powstała na podstawie danych z narodowych spisów ludności i mieszkań z 2002 r. oraz 2011 r. Założenia odnośnie liczby i struktury ludności w latach 2016–2050 pochodzą z Prognozy Ludności Polski na lata 2014–2050.
dorota.marianska@bialystokonline.pl
