"Hollywood Białystok"
Film opowiada o burzliwej historii amatorskich działań filmowych w Białymstoku lat 90. Główną osią obrazu są dzieje Piotra Krzywca, który po otwarciu się granic Polski na zachodnie rozwiązania, za pomocą kamery VHS postanowił zawojować świat swoimi filmami.
Namaszczony przez samego Bono z U2, Krzywiec poczuł, że można spełnić osławiony american dream również w niewielkim Białymstoku. To właśnie tam wyśnił światową stolicę kina amatorskiego. Pomimo braku doświadczenia, sprzętu i budżetu, Krzywiec starał się robić kino akcji pełne strzelanin, wybuchów, samolotów i czołgów. Jest autorem czterech pełnometrażowych filmów akcji.
Jego działania stały się inspiracją dla wielu innych filmowców: to w Białymstoku powstały znane w obiegu undergroundowym "Fikcyjne pulpety" Wojciecha Koronkiewicza, czyli parodia "Pulp fiction" Quentina Tarantino, narkotykowe "Sceny z użycia" Kobasa Laksy oraz tetralogia komedii gore, czyli makabryczne "Kamizelki" Sławka Cywoniuka na podstawie prozy Bolesława Prusa. O filmach opowiadają nie tylko ich twórcy, czy uczestnicy wspominanych wydarzeń (np. Andrzej Beya-Zaborski, Paweł Małaszyński, Jurek Owsiak), ale również krytycy filmowi oraz krytycy kultury. Hollywood Białystok wzrusza i pozwala się pośmiać, ale w pierwszej kolejności ma służyć za inspirację do działania - pokazuje, jak niewiele trzeba, żeby zacząć robić filmy.
"Kartki"
Film opowiada o działaniach białostockiego środowiska literackiego skupionego wokół czasopisma "Kartki". Jako twór uniwersytecki, "Kartki" rozpoczynały swoje dzieje starając się wyrazić twórczą niezależność publikujących na ich łamach studentów.
W latach 90. redaktorem naczelnym "Kartek" został Bogdan Dudko i to dookoła jego osoby udało się skupić tak ważne dla Białegostoku nazwiska jak, m.in.: Artur Jan Szczęsny, Arnold Toczyski, Wojciech Koronkiewicz, Kirej, Mira Łuksza, Hanna Kondratiuk, Mieto Legus, Dariusz Kiełczewski, Piotr Brysacz, Jan Kamiński, Mirosław Gryka. Działania Bogdana zostały zauważone nie tylko w Białymstoku - dzięki różnym inicjatywom dookoła literackim, Białystok stał się ważnym miejscem dla polskich literatów. O znaczeniu i wartości "Kartek" opowiedzą nam również literaturoznawcy i redaktorzy innych ważnych dla regionu czasopism.
"Kartki" to z jednej strony historia ambitnych, zakochanych w literaturze i gotowych do działania pisarzy i pisarek. Z drugiej natomiast można potraktować "Kartki" jako opowieść o losach oddolnych działań kulturalnych w wychodzącej z widma PRL Polsce. Najważniejszym składnikiem "Kartek" pozostaje jednak przyjaźń i chęć wspólnego spędzania ze sobą czasu. Okazuje się bowiem, że od tego zaczyna się tworzenie kultury!
"Białystok Underground"
Przed płytami CD muzyki słuchało się z kaset magnetofonowych i to właśnie za ich pośrednictwem spragnieni zachodniej kultury Białostoczanie zapoznawali się z owocami pracy tuzów scen metalowych, punkowych, hip-hopowych, reggae, elektroniki i wielu innych. W białostockim podziemiu równolegle rozgrywało się wiele niecodziennych inicjatyw: Dead Infection nadawali tytuły utworom przy pomocy słownika pojęć medycznych, Sanctus Iuda wcielali w życie filozofię DIY na Dobrej 12, Spejs Braders mieli najdłuższe dredy w Polsce, Białe Czarnuhy rapowały o kryminalnej historii osiedla Piasta, a na Białówny powstał legendarny klub Metro.
"Białystok Underground" to film dokumentalny opowiadający o białostockiej scenie muzyki niezależnej. Bohaterowie filmu wprowadzą Was w realia lat 90-tych, wspominając przy tym ważne dla nich postacie, miejsca i wydarzenia. W ich historiach będziemy obserwować początki pojawiających się tu gatunków muzycznych i dowiemy się, w jaki sposób miasto na nie reagowało.
Filmy można obejrzeć na kanale reżysera Michała Krota.
anna.d@bialystokonline.pl