Energetyki to gazowane napoje bezalkoholowe o działaniu pobudzającym, wzbogacone substancjami mającymi poprawić koncentrację, przeciwdziałać zmęczeniu i zwiększyć szybkość reakcji oraz wydolność organizmu. W składzie znajdują się duże zawartości kofeiny, guarany, tauryny, węglowodanów i sztucznych dodatków.
Sklepowe półki większych i mniejszych marketów uginają się od kolorowych puszek. Nietrudno zauważyć, że sięgają po nie osoby poniżej 18. roku życia. A skutki mogą być bardzo szkodliwe dla zdrowia - zniszczone szkliwo zębów, insulinooporność, otyłość, cukrzyca, pogorszenie jakości snu, osłabienie, mdłości, wymioty i bóle brzucha to tylko niektóre z nich.
Ustawodawcy biorą się za energetyki
Zdecydowano się ukrócić ten proceder, powołując do życia Ustawę z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Oto najważniejsze jej zapisy:
- zakaz sprzedaży napojów energetycznych nieletnim,
- zakaz sprzedaży napojów energetycznych na terenie szkół i innych placówek oświatowych,
- zakaz sprzedaży napojów energetycznych w automatach,
- obowiązek umieszczania przez producentów oraz importerów informacji typu "napój energetyzujący" bądź "napój energetyczny", której nie da się zmyć ani usunąć.
W rozumieniu ustawy za napój energetyczny uznaje się wyrób w postaci napoju, będący środkiem spożywczym, ujętym w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie.
Dotkliwe kary za złamanie przepisów
Kto nie będzie przestrzegał przepisów, musi się liczyć z konsekwencjami prawnymi, na przykład z karą grzywny w wysokości 2 tysięcy złotych za sprzedaż energetyków dzieci i młodzieży oraz w placówkach oświatowych i w automatach. Tu ważna uwaga: winny będzie nie tylko sprzedający, ale także kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego. Jeśli zaś chodzi o producentów i importerów, to za opakowania niespełniające wymogów może zostać nałożona na nich grzywna do 200 tysięcy złotych i/lub kara ograniczenia wolności.
Czy zakaz sprzedaży już obowiązuje?
Powyższe zapisy zawarto w obszernym artykule 1. ustawy. W kolejnych poruszono kwestie oświatowe, między innymi ewidencji "Sportowe talenty". Jak to jest więc z tą datą? Na końcu rzeczywiście widnieje zapis - ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2023 roku, ale nie w całości. Wspomniany artykuł 1. wchodzi w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2024 roku.
Zatem rozwiewając wszelkie wątpliwości, zakaz sprzedaży napojów energetycznych osobom poniżej 18. roku życia oraz w placówkach oświatowych i automatach zacznie obowiązywać dopiero na początku nowego roku. To jednak nie oznacza, że przez te kilka miesięcy dzieci mogą je bez przeszkód spożywać. Warto uświadomić je o negatywnych skutkach, proponując inne rozwiązania, które pomogą w koncentracji i zniwelowaniu uczucia zmęczenia.
ewa.reducha@bialystokonline.pl
