W Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków (WUOZ) w Białymstoku prowadzone jest postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru domu przy ul. Mazowieckiej 31/1 w Białymstoku.
- Budynek powstał przed 1932 r. Po raz pierwszy oznaczono go na mapie Białegostoku z 1937 r. Wcześniejszymi właścicielami obiektu byli Dawid Muler i Mordchela Efrona. Od 1896 r. budynek stanowił zastaw Wileńskiego Banku Ziemskiego. W 1903 r. nieruchomość należała do Fredy i Zuski Lewinów. Z kolei do 1939 r. właścicielami budynku byli Wałłachowie. Dom jest wolnostojący, dwukondygnacyjny, zbudowany z drewna w konstrukcji zrębowej. Wyróżnia się wysokim dachem trójpołaciowym z lukarną w połaci frontowej - informuje WUOZ.
Nieruchomość została podzielona na dwa lokale mieszkalne. Początkowo dolna kondygnacja pełniła funkcję usługową. W latach 60. XX w. lokal przekształcono na mieszkanie. Budynek zachował się do naszych czasów w praktycznie niezmienionej formie. Jak tłumaczy urząd, wartości artystyczne obiektu przejawiają się m.in. w tzw. "jodełce" umieszczonej w partii podokiennej, co jest charakterystyczne dla drewnianego budownictwa Białegostoku.
- Dom drewniany z ul. Mazowieckiej 31/1 w Białymstoku prezentuje szeroko rozumiane wartości zabytkowe, głównie artystyczne, ale także i historyczne oraz naukowe. Budynek bez wątpienia wpisuje się w dawny, drewniany krajobraz miasta Białegostoku tak charakterystyczny jeszcze dla drugiej połowy XX wieku. Niestety z ubolewaniem postrzegam, że ostatnich latach wiele domów miejskich, w tym drewnianych zniknęło z przestrzeni Białegostoku - podkreśla podlaska konserwator zabytków, prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.
Także według niej można nie mieć żadnych wątpliwości, iż dom stojący przy ul. Mazowieckiej 31/1 powinien być objęty najwyższą ochroną konserwatorską poprzez jego wpis do rejestru zabytków województwa podlaskiego.
- Ochrona ta daje gwarancję zachowania obiektu, jego nienaruszalność pod względem zachowania tkanki zabytkowej. Przypomnieć też należy, co wpływa na jego wartość naukową i historyczną, niniejszy budynek mieszkalny należy do tzw. "Kwartału Kaczorowskiego", zachowanych obiektów drewnianych leżących blisko siebie w okolicy ul. Mazowieckiej. Kwartał ten, związany jest z postacią Ryszarda Kaczorowskiego, ostatniego Prezydenta Polski na uchodźstwie, związanego również z Białymstokiem - dodaje prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.
Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wpisania nieruchomości do rejestru zabytków. Jest to związane z przyjętym programem PWKZ, dotyczącym obejmowania ochroną konserwatorską obiektów województwa podlaskiego.
malwina.witkowska@bialystokonline.pl
