- Chcielibyśmy zaprosić wszystkich białostoczan do udziału w obchodach 103. rocznicy odzyskania niepodległości przez nasze miasto - 19 lutego 1919 roku. Tak się złożyło w historii naszego kraju i regionu, że niepodległość do naszego miasta przyszła nieco później ze względu na okoliczności geopolityczne. Musieliśmy czekać na niepodległość nieco dłużej. Mamy taką specyfikę jako region, że święta też obchodzimy podwójnie - mówił zastępca prezydenta Białegostoku, Rafał Rudnicki.
Niemcom zależało na utrzymaniu miasta, ponieważ przebiegała tędy linia kolejowa z Brześcia do Prus Wschodnich, umożliwiająca odwrót ich wojsk z Ukrainy.
Porozumienie Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego i POW z Niemiecką Radą Żołnierską sprawiło, że faktyczne wyzwolenie Białegostoku nastąpiło 19 lutego 1919 roku. Wtedy to z miasta odjechał ostatni pociąg z ewakuującym się niemieckim wojskiem, a na ulicach pojawili pierwsi polscy żołnierze. Oficjalne przekazanie władzy, z mszą polową przed kościołem farnym i defiladą, odbyło się 22 lutego 1919 roku.
Muzeum Wojska w ramach obchodów 103. rocznicy odzyskania przez Białystok wolności przygotowało kilka wydarzeń, które odbędą się w sobotę (19.02).
- Zapraszamy od godz. 10:00, na wernisaż wystawy. Pokażemy ważne postacie, które dla naszej niepodległości tamtego okresu były istotne. Potem przewidujemy spacer i pokażemy miejsca związane z niepodległością w naszym mieście. O godz. 12:00 odbędą się warsztaty dla dzieci w Muzeum Wojska. A o godz. 13:00 otwieramy wystawę po raz pierwszy w normalnym trybie, jak się robiło przed pandemią - czyli w budynku Muzeum. "Za mundurem panny sznurem" - to wystawa strojów wojskowych. Dodatkową atrakcją będzie pokaz pięciu kolekcji Edyty Uss-Mazewskiej inspirowanych mundurem. O godz. 15:00 rozdamy w Muzeum Wojska flagi - przedstawił wydarzenia dyrektor Muzeum Wojska, Robert Sadowski.
Program obchodów w Białymstoku
- godz. 10:00 - Otwarcie i opowieść kuratorska o instalacji artystycznej "1919".
Już od soboty rano przed budynkiem Muzeum (ul. J. Kilińskiego 7) będzie można zobaczyć wielkie cyfry tworzące roczną datę 1919. Instalację zdobią grafiki przygotowane m.in. na podstawie fotografii z oficjalnej uroczystości przekazania Polakom władzy w mieście. Autor projektu, Piotr Białokozowicz, zaprasza na oprowadzenie kuratorskie, które rozpocznie się o godz. 10:00.
- godz. 11:00 - Spacer historyczny "Śladami białostockiej niepodległości".
Zbiórka uczestników przy pomniku Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki w Białymstoku. Przejście wszystkich punktów zajmie ok. 1 godz. 15 min, a przewodnikiem będzie Krzysztof Kukliński.
Trasa spaceru oparta jest na przygotowanym przez Muzeum questcie, którego kontekst historyczny stanowią wydarzenia z 1919 roku. Jego celem jest przejście odpowiedniej trasy oraz rozwiązanie pojawiających się po drodze zadań i zagadek. Zgodnie z kanonem quest ma formę rymowaną, a na końcu podróży na uczestników czeka "skarb". Misję można realizować także indywidualnie, w dowolnie wybranym momencie (choć najlepiej w godzinach otwarcia instytucji), a ilość osób jest nieograniczona. Potrzebny jest jedynie krótki przewodnik, który znajduje się na stronie: www.mwb.com.pl/luty1919. Autorem tekstu jest Marcin Koziński.
- godz. 12:00 - oficjalna uroczystość z udziałem władz miasta, wojewody, przedstawicieli samorząd województwa podlaskiego i wojska pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki. Uczestnicy złożą pod pomnikiem kwiaty, zapalą znicze.
- godz. 12:00 - Warsztaty edukacyjne dla dzieci "Białystok niepodległy".
Dzieci w wieku 6-12 lat (z opiekunami) będą mogły uczestniczyć w zajęciach, które w atrakcyjnej formule z elementami zabawy przybliżą im historię ich "małej Ojczyzny". Z uwagi na obostrzenia i zasady bezpieczeństwa związane z COVID-19 liczba miejsc uczestników jest ograniczona i decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy prowadzone są telefonicznie pod numerem telefonu +48 85 7416449 lub osobiście w siedzibie Muzeum przy ulicy Kilińskiego 7 w Białymstoku.
- godz. 13:00 – Otwarcie wystawy "Za mundurem panny sznurem..." połączone z happeningiem modowym.
W okresie międzywojennym polski mundur wojskowy (oraz innych służb) był jednym z symboli długo wyczekiwanej wolności; stanowił również wyznacznik honoru, dobrego wychowania i pozycji społecznej. Oficerowie stanowili elitę społeczeństwa, stawiano im wysokie wymagania odnośnie zachowania, schludnego wyglądu czy kultury osobistej. Nic dziwnego, że budzili zawsze wyjątkowe zainteresowanie wśród płci przeciwnej, czego dowodem jest choćby popularność powiedzenia "Za mundurem panny sznurem". O skali tego zjawiska opowiada nowa ekspozycja Muzeum.
Wystawa przygotowana została ze zbiorów własnych Muzeum Wojska w Białymstoku oraz Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie i kolekcjonerów prywatnych.
Otwarcie wystawy połączone będzie z happeningiem modowym przygotowanym przez projektantkę Edytę Uss-Mazewską i Stowarzyszenie "Wokół sztuki". Kolekcja jest inspirowana wzorami i fasonami mundurów wojskowych.
- godz. 15:00 - "Biało-czerwona". Rozdawanie flag oraz kiermasz książek i gadżetów Muzeum Wojska w Białymstoku.
Choroszcz świętuje niepodległość
Choroszcz podobnie jak Białystok, została wyzwolona także 19 lutego 1919 r. Z okazji rocznicy władze miasta wraz ze współorganizatorami zapraszają na świętowanie niepodległości grodu nad Horodnianką.
Obchody rozpoczną się w piątek (18.02) o godz. 17:00 w Miejsko-Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy. Odbędzie się wówczas XX Kawiarenka Historyczna, która będzie spotkaniem z dr. Markiem Kietlińskim, dyrektorem Archiwum Państwowego w Białymstoku.
Natomiast w sobotę (19.02) o godz. 17:00 zostanie otwarta wystawa. Czytaj więcej: Choroszcz miniona, Choroszcz ocalona. Wystawa fotografii.
O godz. 18.00 odbędzie się Msza Święta w Kościele pw. Św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy, a tuż po mszy ok. godz. 19.00 – nastąpi złożenie wieńców, kwiatów oraz zapalenie zniczy pod Pomnikiem Niepodległości na Rynku 11 Listopada w Choroszczy. Akt ten będzie ostatnim akcentem dwudniowych obchodów 103. rocznicy wyzwolenia Choroszczy.
anna.kulikowska@bialystokonline.pl
