Wpisana właśnie do rejestru zabytków województwa podlaskiego aleja w Posejnelach powstała w okresie międzywojennym i zasadzona była jako element założenia gospodarstwa rolnego rodziny Szyryńskich. Ich gospodarstwo miało istotny wpływ na okoliczną kulturę rolną. Właściciele byli zaangażowani w edukację i rozwój kulturalny regionu. Podczas wojny dawali schronienie walczącym o niepodległość, wykazując się niezwykłym patriotyzmem i poświęceniem.
Służby konserwatorskie podkreślają, że aleja w Posejnelach ma duże wartości krajobrazowe i przyrodnicze – wyznacza przebieg drogi, jest czytelnym znakiem przemyślanej organizacji kompozycyjnej siedliska w Posejnelach służącym podkreśleniu osi widokowej gospodarstwa. Dwa szpalery drzew liściastych tworzą charakterystyczne dla minionych epok wnętrze krajobrazowe, a następnie płynnie przechodzą w kompleks leśny. Doskonale wpisuje się w krajobraz doliny rzeki Marycha. Pełni funkcje reprezentacyjne i ideowo-symboliczne, nierozerwalnie związane z jej miejscem w kompleksie rolno-ogrodowym rodziny Szyryńskich.
- Aleja o charakterze naturalistycznym, będąc historycznym świadectwem kształtowania przestrzeni, stanowi ważny element krajobrazu kulturowego regionu. Aleja posiada również wartości historyczne o znaczeniu lokalnym, ze względu na zasłużoną dla regionu rodzinę Szyryńskich - uzasadnia wpis do rejestru zabytków podlaska wojewódzka konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz.
W skład alei wchodzą przede wszystkim lipy, ale także kasztanowce, dęby, klony zwyczajne i jawor. Najstarszy z dębów został oszacowany na ok. 120 lat, zaś pięć najstarszych lip na około 100 lat. Drzewa te tworzą "szkielet" alei, wypełniony młodszymi nasadzeniami: prawie trzydzieści z nich, przede wszystkim lipy, liczy od 50 do 70 lat.
ewelina.s@bialystokonline.pl
