Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW) powstał dla 5 województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego, które w momencie przystąpienia Polski do UE były regionami najsłabiej rozwiniętymi w całej wspólnocie. Teraz zakończono jego realizację. Pozostały tylko ostatnie kontrole, zatwierdzenie wniosków o płatność końcową oraz przygotowanie dla Komisji Europejskiej dokumentacji.
– Rozliczenia jeszcze trwają, ale już dziś możemy powiedzieć, że zakończyliśmy wszystkie projekty i wykorzystaliśmy blisko 10 mld zł na rozwój Polski Wschodniej – podsumował wiceminister rozwoju Adam Hamryszczak.
Dla uczelni
PO RPW zakładał zwiększenie potencjału naukowo-badawczego uczelni i szkół wyższych. Dzięki pieniądzom z tego programu zbudowano i zmodernizowano ponad 70 obiektów, utworzono około 70 nowych kierunków studiów i specjalizacji oraz około 300 etatów badawczych. Zawarto też 300 porozumień o współpracy między uczelniami a firmami. Dofinansowania umożliwiły zakup wyposażenia naukowo-dydaktycznego o wartości ponad 850 mln zł.
Wśród uczelni objętych wsparciem PO RPW był Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, który utworzył Centrum Badań Innowacyjnych i uzyskał prestiżowy tytuł jednego z 10 Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących. Ponadto skorzystały UwB, tworząc Centrum Syntezy i Analizy BioNanoTechno i budując kampus, oraz Politechnika, która postawiła Centrum Nowoczesnego Kształcenia.
Dla biznesu
W ramach Programu zrealizowano również działania prowadzące do wzrostu atrakcyjności gospodarczej makroregionu. Dofinansowano budowę lub rozbudowę 12 parków przemysłowych i naukowo-technologicznych. Takie powstały w Czarnej Białostockiej, Suwałkach i Białymstoku. Powołano też inkubatory przedsiębiorczości, z których w całym makroregionie skorzystało około 1530 przedsiębiorstw. Pieniądze z PO RPW umożliwiły przygotowanie ponad 400 ha terenów pod inwestycje dla 95 firm, w tym m.in. w Kolnie, Zambrowie i Białymstoku.
Dzięki Programowi, firmy mogły skorzystać z preferencyjnych pożyczek i poręczeń. Dofinansowano również klastry: Podlaski Klaster Bielizny, budowlany czy marek turystycznych.
Lepszy transport
PO RPW dobrze wykorzystały miasta wojewódzkie inwestując w komunikację publiczną. Białystok zakupił np. 160 nowych autobusów.
W całym makroregionie wybudowano i przebudowano łącznie 353 km dróg oraz 23 obwodnice. Z białostockich inwestycji warto wymienić ulice: Sulika, Sosabowskiego, Kazimierza Wielkiego oraz przebudowę ulic Kleeberga czy Maczka. W regionie powstały obwodnice Stawisk, Szczuczyna i Bargłowa Kościelnego.
Program umożliwił też realizację ponadregionalnych projektów. Najważniejszy to Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej. Za blisko 1,5 mld zł w 5 województwach zbudowano 10,5 tys. km światłowodów oraz 1 065 węzłów szkieletowych i dystrybucyjnych, do których przyłączają się operatorzy doprowadzający Internet do domów, przedsiębiorstw i instytucji.
Drugi to utworzenie szlaku Green Velo. Oprócz 2 tys. km tras rowerowych obejmuje on miejsca obsługi rowerzystów, łańcuch atrakcji przyrodniczych i kulturalnych.
Czy zainwestowanie 10 mld zł pozwoliło na dogonienie Europy Zachodniej? Odpowiedź może nasunąć się sama, po tym jak przyjęto, że Program Polska Wschodnia będzie kontynuowany. Do 2020 r. na 5 polskich regionów UE zarezerwowała kolejne 2 mld euro. Pieniądze te umożliwią m.in. wdrażanie innowacji, rozwój startupów, ale też inwestycje w transport miejski, drogi i kolej.
ewelina.s@bialystokonline.pl
