Bitwa białostocka została stoczona 22 sierpnia 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej pomiędzy 1. Pułkiem Piechoty Legionów i wycofującymi się spod Warszawy resztkami 16. Armii RFSRR oraz towarzyszącymi im oddziałami 3. Armii RFSRR. Akcja militarna przeprowadzona w Białymstoku zakończyła się rozbiciem sił bolszewickich i wyzwoleniem Białegostoku. To była największa potyczka w historii miasta.
Obchody 96. rocznicy tych wydarzeń rozpoczną się w niedzielę (21.08) o godz. 13.00 rekonstrukcją jednego z jej epizodów, który miał miejsce na ulicach naszego miasta.
W widowisku, które rozegra się na skrzyżowaniu ul. Pałacowej i Warszawskiej, weźmie udział ponad 140 osób w strojach oraz z bronią z epoki. W żołnierzy radzieckich wcielą się rekonstruktorzy z Rosji, przyjadą ludzie z całej Polski. Pokazowi towarzyszyć będą efekty pirotechniczne i dźwiękowe. Gwóźdź programu to oryginalny dwupłatowy samolot z czasów I wojny światowej. Rekonstrukcji będzie towarzyszył historyczny komentarz.
Na czas potyczki część ulic w centrum będzie nieprzejezdnych. Szczegóły: Imprezy to też problemy na drogach. Duże utrudnienia dla kierowców i pasażerów BKM
Więcej o samej rekonstrukcji:
W Białymstoku wielka rekonstrukcja wielkiej bitwy. Będą wybuchy, a nawet samolot.
Oprócz rekonstrukcji zaplanowano też tradycyjne obchody. W niedzielę o godz. 17.00 arcybiskup Edward Ozorowski odprawi mszę św. w intencji ofiar wojny polsko–bolszewickiej. Liturgia odbędzie się przy pomniku ofiar zbrodni bolszewickich przy ul. Gen. Maczka.
W samą rocznicę bitwy, w poniedziałek o godz. 11.00, nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikiem-krzyżem przy ul. Zwycięstwa, na cmentarzu wojskowym przy ul. 11 Listopada oraz pod pomnikiem 42. Pułku Piechoty w Parku Zwierzynieckim. W samo południe uroczystości przeniosą się na Rynek Kościuszki. Tam odbędzie się uroczyste podniesienie flagi państwowej i złożenie kwiatów pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego.
Po bitwie zostało w mieście kilka śladów. Jest wśród nich, dziś znacznie rozbudowany, pomnik przy ul. Zwycięstwa, ustawiony w latach 30. w miejscu jednego ze starć. Od ponad 20 lat istnieje też ulica nosząca imię Józefa Marjańskiego. Był on kapitanem 1. Pułku Piechoty Legionów, który po bohaterskiej walce zginął od kuli bolszewickiej.
Poległych w bitwie białostockiej chowano w różnych mogiłach, z czasem przeniesiono ich na cmentarz ofiar wojny 1920 r. przy ul. Zwierzynieckiej. Tam też spoczął Marjański, po kilku latach jednak jego szczątki przeniesiono do rodzinnego Radomia.
Obchodom towarzyszy też wystawa plenerowa Bohater dwóch wojen. Józef Bronisław Marjański 1892-1920.
ewelina.s@bialystokonline.pl