"Tajga. Daleki Wschód 1958" - Wystawa i spotkanie otwarte

Rok Profesora Andrzeja Strumiłły w województwie podlaskim otworzy wystawa jego fotografii w Operze i Filharmonii Podlaskiej. Zdjęcia i fragmenty wspomnień składające się na opowieść o wyprawie łowieckiej "Tajga. Daleki Wschód 1958" zostaną zaprezentowane po raz pierwszy. Towarzyszące wernisażowi spotkanie otwarte z prof. Andrzejem Strumiłłą poprowadzi Michał Heller.

Wernisaż i spotkanie z autorem: 13 grudnia 2016 r. o godz. 18.30, w Sali kameralnej przy ul. Odeskiej 1.
Wstęp wolny.

Wystawę można oglądać można do 13 lutego 2017 r. w godzinach:

PONIEDZIAŁEK – PIĄTEK
godz. 9.00-17.00

SOBOTA – NIEDZIELA
godz. 11.30-17.00

Na wystawę składają się zdjęcia wykonane przez mistrza w trakcie podróży oraz odręcznie przez niego spisane fragmenty wspomnień. Część materiału pokażemy w formie przedrukowanych w powiększeniu stykówek, wykonanych przez artystę tuż po powrocie do kraju.

Andrzej Strumiłło – malarz, grafik, rzeźbiarz, scenograf, fotograf, podróżnik, pisarz i poeta, jedna z najbarwniejszych osobowości Podlasia, Honorowy Obywatel Suwałk i Honorowy Ambasador Województwa Podlaskiego – w październiku 2017 roku skończy 90. lat. Od lat mieszka i pracuje w Maćkowej Rudzie na Suwalszczyźnie.
W latach 1945-1947 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi pod kierunkiem m.in. Władysława Strzemińskiego. W trakcie studiów przeniósł się do Krakowa i na Wydziale Malarstwa tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych otrzymał dyplom w 1950 roku. Należał do Grupy Samokształceniowej kierowanej przez Andrzeja Wróblewskiego (razem z Andrzejem Wajdą, Janem Tarasinem, Walerianem Borowczykiem i innymi).
Po studiach projektował pawilony wystawiennicze i podróżował po Europie i krajach Dalekiego Wschodu. Odwiedził m.in. Nepal, Indie, Japonię, Tajlandię, Wietnam, Mongolię, Chiny, Syrię, Turcję, Syberię i Kaukaz. W latach 1977-1980 pracował na stanowisku profesora krakowskiej ASP. Był jednym z inicjatorów interdyscyplinarnych spotkań "Sztuka i środowisko" w Wigrach oraz Międzynarodowego Pleneru Rzeźbiarskiego "Integrart".
W latach 1982-1984 Strumiłło kierował pracownią graficzną przy sekretariacie ONZ w Nowym Jorku. Po powrocie do Polski osiedlił się w Maćkowej Rudzie nad Czarną Hańczą. Do dziś zajmuje się nie tylko pracą twórczą, ale również uprawą roli i hodowlą koni. W roku akademickim 1987/1988 był wykładowcą suwalskiej filii Akademii Teologii Katolickiej, od lat 90. do 2008 roku wykładał we Wszechnicy Mazurskiej w Olecku, a także na Politechnice Białostockiej.
Andrzej Strumiłło to twórca o olbrzymim dorobku artystycznym. Wypowiada się w wielu tworzywach i technikach. Jest artystą o niezwykłej wyobraźni, w którego pracach pojawiają się różne wątki: od poetycko-metaforycznych po abstrakcyjne, a wszystkie łączy głębokie przesłanie o egzystencjalnej wymowie. Podkreśla, że na jego postawę artystyczną duży wpływ wywarł Władysław Strzemiński.
W 1955 roku Strumiłło uczestniczył w Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki "Przeciwko wojnie, przeciwko faszyzmowi" w warszawskim Arsenale. Z tego okresu pochodzą pierwsze ilustracje książkowe artysty, np. "Przygody Li Ta Hai" Marii Janiny Majewskiej z 1956 roku. Później ilustrował m.in. dzieła takich autorów, jak Hans Christian Andersen, Jules Verne, Antoni Czechow, Joseph Conrad, Jan Kochanowski, Wisława Szymborska, Mieczysława Buczkówna.
Późniejsza twórczość Strumiłły kształtowała się pod wpływem niezliczonych podróży artysty po całym niemal świecie. Interesowały go azjatyckie tradycje i kanony piękna. Wiele ich elementów przeniknęło do twórczości artysty. Powstały wówczas cykle rysunkowe i fotograficzne: "Chiny" (1954 i 1961), "Daleki Wschód", "ZSRR" (1958), "Indie" (1959, 1970, 1972), "Mongolia" (1967), "Wietnam" (1969, 1970, 1978), "Nepal" (1974, 1980), "Japonia" i "Tajlandia" (1978). W czasie podróży do Chin Strumiłło poznał tajniki malarstwa tuszem. Ze swoich azjatyckich wypraw przywoził setki rysunków reportażowych, malował też obrazy olejne, robił zdjęcia i cały czas powiększał swoją unikatową kolekcję sztuki azjatyckiej.
W latach 40. Strumiłło zainteresował się fotografią. Wtedy powstały jego pierwsze zdjęcia wykonane Leicą.
Doświadczeniem odmiennym kulturowo od dalekowschodniego był wyjazd do Nowego Jorku na początku lat 80.
Strumiłło selekcjonował wykonane zdjęcia i komponował je w cykle, m.in. "Samochody", "Sztuczna kobieta", "Detal". W Stanach Zjednoczonych w latach 1982-1984 powstały też serie obrazów, takie jak "Okna", "Exit", "Mandale", "Ulice Nowego Jorku". Echem artystycznych refleksji z pobytu w Nowym Jorku była wystawa artysty w Muzeum Sztuki w Łodzi w 1993 roku zatytułowana "City 1983-1993".
W Maćkowej Rudzie na Suwalszczyźnie powstały ważne dla twórczości Strumiłły cykle malarskie: "Stosy" (1987) oraz inspirowane przekładami Biblii autorstwa Czesława Miłosza "Psalmy" (1988) i "Apokalipsa" (1993).
Artysta nie zaniedbywał też najbliższej mu po malarstwie dziedziny twórczości – rysunku. W 1987 roku powstał cykl "Kamienie", a w 1990 cykle "Ołtarze" i "Kule", wszystkie wykonane tuszem.
Strumiłło wydał także trzy tomy poezji: "Moje", "Jak" i "Ja. Poezje wybrane". W 2008 ukazała się jego książka "Factum est" – zbiór dzienników i ilustracji z lat 1978-2006. Strumiłło wraz z Czesławem Miłoszem i Tomasem Venclovą był również pomysłodawcą "Księgi Wielkiego Księstwa Litewskiego" - zbioru esejów dwudziestu autorów z Polski, Litwy i Białorusi odwołujących się do tradycji i dziedzictwa Księstwa Litewskiego. Publikacja ta, w językach białoruskim, litewskim, polskim i angielskim, została wydana w 2009 roku przez Fundację Pogranicze.
Jest aktywnym uczestnikiem działań na rzecz Suwalszczyzny, członkiem kapituły nagrody "Włócznia Jaćwingów" oraz Rady Naukowej Wigierskiego Parku Narodowego. Należy do Związku Polskich Artystów Fotografików. Ma również ogromny wkład w tworzenie kolekcji sztuki Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie.
Jest laureatem licznych odznaczeń, nagród i wyróżnień. Otrzymał m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nagrodę ministra spraw zagranicznych. W 2005 roku został odznaczony przez ministra kultury i sztuki Złotym Medalem "Gloria Artis".
Dorobek Andrzeja Strumiłły obejmuje ponad 120 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą oraz blisko 150 wydawnictw. Swoje prace pokazywał m.in. w: Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Szczecinie, Łodzi, Katowicach, Olsztynie, Elblągu, Toruniu, Płocku, Radomiu, Suwałkach, Pekinie, New Delhi, Ułan Bator, Hanoi, Katmandu, Tokio, Berlinie, Bremie, Antwerpii, Mediolanie, Duisburgu, Pradze, Bratysławie, Moskwie, Leningradzie, Kownie, Druskiennikach, Szawlach (Litwa), Jużno-Sachalińsku, Nowym Jorku, Meadville (USA). Uczestniczył także w trudnej do ustalenia liczbie ekspozycji zbiorowych (w tym reprezentujących sztukę polską za granicą), m.in. w: Nowym Jorku, Hawanie, Bielefeld, Edynburgu, Lizbonie, Madrycie, Rzymie, Genui, Lyonie, Düsseldorfie, Hanowerze, Münster, Leverkusen. Brał również udział w Biennale w Săo Paulo (1969) i Biennale Wenecji (1972).