Oprowadzanie kuratorskie po wystawie PRZEJŚCIE Perszko/ Jagielski /Borcz

Zapraszamy do białostockiego Ratusza 5 lipca 2015 r. o godz. 12.00 na zwiedzanie ekspozycji z jej kuratorem Dorotą Perszko.

Wystawa „Przejście” w Muzeum Podlaskim jest pierwszym wspólnym pokazem trzech znakomitych twórców – Andrzeja Borcza, Jacka Jagielskiego oraz Jarosława Perszko. To jednocześnie trzy indywidualne artystyczne wypowiedzi, skoncentrowane wokół wspólnego problemu, skierowane do przestrzeni muzealnej, której to pierwotna funkcja oraz architektoniczny układ zapoczątkowały refleksję nad tytułowym pojęciem. Ratusz bowiem, dzisiejsza siedziba Muzeum, nigdy nie był siedzibą władz. Z pierwotnego założenia pełnił on funkcje hali targowej – w niej to znajdowali miejsce lokalni kupcy i ich kramy. Co istotne, jego wnętrze jako kombinacja korytarzy, przedsionków oraz alkierzy, wymusza w wizytującym gościu podjęcie wysiłku pokonania swoistego labiryntu.
Pokrewnym do pierwotnej funkcji Ratusza przestrzeniom - ulicom, placom, rynkom, przystankom autobusowym, parkom - terytoriom codziennego rytuału „bywania”, Marc Augé, francuski antropolog codzienności, nadał miano non-lieux, a więc nie-miejsca. Augé przypisując im cechy, będące odwrotnością właściwości konwencjonalnego miejsca, charakteryzuje jako przestrzenie „niczyje/wspólne”, bowiem pozbawione nie tylko jednostkowego właściciela, lecz przede wszystkim trwałego związku emocjonalnego, jaki warunkuje w ludzkiej świadomości miejsce. Nie-miejsca, jak podkreśla badacz, z natury swojej są przestrzeniami przepływu, gościnności, tymczasowości, w końcu – przechodzenia. Od przystanku, przez ulicę, po granicę państw, wszechświata, w końcu ludzkie życie, poszerzona skala „przejścia” staje trudnym do uchwycenia zmysłowego fenomenem.
Ten prosty namysł nad specyfiką przestrzeni, dla której dedykowana jest ekspozycja, pozwala zastanowić się nad wielowymiarowością samego pojęcia „przejścia”, które początek ma w prozaicznej codziennej czynności fizycznego przemieszczania się. Przejście, zarówno jako rzeczownikowa forma (przedsionek/korytarz/drzwi/punkt/miejsce), jak i czynność, skrywa wyjątkowe dla ich znaczenia doświadczanie czasu i przestrzeni. W napięciu tym zawiera się nie tylko zmiana położenia, lecz także symboliczna transformacja ludzkich stanów. W języku angielskim „przejście” oznacza bowiem nie tylko pass, crossing czy passage, jako ścieżkę komunikacji, lecz także transition jako „przejście z czegoś do czegoś”, „zmianę, przemianę” oraz conversion – „przekształcenie”, „nawrócenie”, a w końcu experience – „doświadczenie”, „przeżycie”, „doznanie”. Pojemność jego definicji Borcz, Jagielski oraz Perszko opisują przy pomocy indywidualnego języka artystycznego, tak różnego w formie dla twórczości każdego z nich, a jednocześnie oscylującym wokół podobnych poszukiwań. Dzięki tym wypowiedziom, przestrzenny krajobraz wystawy „Przejście” w Muzeum Podlaskim, wyłania problematykę tego, co tymczasowe w ludzkim świecie oraz bezczasowe po przekroczeniu przejścia. Dorota Perszko

Andrzej Borcz
Urodzony 28 marca 1957 roku w Przeworsku. W 1978 roku ukończył liceum Sztuk Plastycznych im. Stanisława Wyspiańskiego w Jarosławiu. Studiował na Kierunku Rzeźby Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uzyskał dyplom w pracowni prof. Jerzego Jarnuszkiewicza w 1983 roku. Od 1984 roku jest pracownikiem naukowo - dydaktycznym Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Od 1998 roku prowadzi pracownię I roku Kierunku Rzeźby.
W 2002 roku uzyskał kwalifikacje II stopnia w zakresie dyscypliny artystycznej - rzeźba.
Uprawia twórczość głównie w zakresie rzeźby. Semantycznie jego prace dotykają problemu egzystencji człowieka. W analizie procesu twórczego interesuje go przede wszystkim zgłębianie wrażenia wynikłego z odczucia przestrzeni przejawiającej się w obrazie wizualnym.

Jacek Jagielski
Uzyskał dyplom z wyróżnieniem w PWSSP w Poznaniu w 1984r., w zakresie rzeźby i rysunku. Otrzymał roczne stypendium Ministra Kultury i Sztuki (1984 r.). Od tegoż roku Jagielski – artysta i pedagog – nieprzerwanie związany jest z macierzystą uczelnią. Aktywnie pełnił różne funkcje w strukturach akademickich, podejmuje również czynności związane ze sprawowaniem funkcji w obszarach wykraczających poza Uczelnię, tj. komisarza wystaw, organizatora plenerów, prezentacji, wykładów czy współorganizatora konferencji naukowych. Jest współautorem publikacji naukowych, zasiadał w jury licznych konkursów, był członkiem Rady Programowej VII kadencji Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, jest też członkiem Rady Programowej Galerii Działań w Warszawie.
Prof. zw. Jacek Jagielski, obecnie prorektor ds. artystycznych Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, prowadzi Pracownię Rzeźby na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych. Działalności naukowo-dydaktycznej towarzyszy własna, indywidualna aktywność artystyczna. Pasja i zainteresowania w życiu Jacka Jagielskiego ukształtowały się wcześnie, są dziś jednoznacznie sprofilowane. Jego preferencje i wybory w obrębie sztuk wizualnych – a nade wszystko poszukiwanie uproszczonej formy, przestrzenność realizacji, spektrum środków stosowanych w instalacjach i ich znaczeniowa symbolika, stały się właściwością twórczości autora prezentowanych prac. Jagielski od pierwszych realizacji konsekwentnie wykorzystuje surowce naturalne, tradycyjne (kamień, drewno, papier, metal czy ceramika) Jednak charakter w jakim zostają użyte, czy miejsce – tej ich „zwykłej” naturalności i funkcji przeczą, budując nowe konteksty. Wystawiał w wielu miastach i prestiżowych galeriach w Polsce. Gościł też m.in. w Danii, Wielkiej Brytanii, Republice Czeskiej, Estonii, na Słowacji, Litwie, w Niemczech, Szwecji, na Ukrainie w Rosji, Szwajcarii, we Włoszech i Francji.

Jarosław Perszko
Urodzony w 1962 roku w Hajnówce. Studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Dyplom z wyróżnieniem w 1989 roku w Pracowni Rzeźby prof. Hanny Brzuszkiewicz. W latach 1989-90 asystent prof. Adolfa Ryszki w Zakładzie Rzeźby UMK w Toruniu. Od 1997 roku pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Obecnie profesor w Katedrze Architektury Wnętrz tejże uczelni. Zajmuje się rzeźbą, instalacją i performace. Liczne realizacje scenograficzne dla filmu, teatru dramatycznego i lalkowego oraz widowisk muzycznych. Animator kultury, współorganizator i uczestnik warsztatów twórczych m.in. z Laboratorium Edukacji Twórczej CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Ponad pięćdziesiąt wystaw indywidualny i problemowych w Polsce, Francji, Szwecji, Portugalii , Niemczech i na Ukrainie. Liczny udział w wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą. Prace w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Szczecinie, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, oraz zbiorach prywatnych we Francji, Szwecji, Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych i Polsce.

Dorota Perszko
Historyk sztuki, teoretyk nowych mediów i performansu (UAM Poznań). Wyróżniona stypendium Rektora UAM za osiągnięcia naukowe i artystyczne. Zajmuje się krytyką artystyczną i wstawiennictwem. Autorka tekstów kuratorskich i naukowych. Pisała m. in. dla magazynów Sztuka.pl, Kwartalnik Rzeźby Orońsko, TUBA i innych. Zawodowo związana z warszawską Fundacją Profile.