Liczył sie tylko honor i Krew na bruku. Grodno 1939

Podlaska Akademia Kultury przy Białostockim Ośrodku Kultury oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej w związku z 80. rocznicą wybuchu II wojny światowej zapraszają na filmy: Liczył się tylko honor i Krew na bruku. Grodno 1939 oraz spotkanie z Eugieniuszem Szpakowskim, dyr. Oddziału TVP Białystok i Andrzejem Pisalnikem, red. naczelnym Znadniemna.pl. Spotkanie realizowane przy współpracy Związku Polaków na Białorusi - Angeliki Borys.

Godz. 15.00
Bilet: 8 zł – do kupienia w kasie kina Forum i na stronie www.bilety.bok.bialystok.pl

LICZYŁ SIĘ TYLKO HONOR

- Reżyseria: Eugeniusz Szpakowski
- Barwny, 52 min.

Przed II wojną światową Grodno pełniło funkcję ośrodka kulturalnego, oświatowego i wojskowego promieniującego na całe województwo białostockie. W dniu 17 września 1939r. jednostki Armii Czerwonej przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej. Do ogromu represji sowieckich, zastosowanych wobec obrońców miasta w 1939 roku i latach następnych przyczyniła się bohaterska postawa jego mieszkańców. Obrona Grodna trwała do 22 września 1939 r. Po zaprzestaniu oporu Sowieci wkroczyli do miasta. Żołnierze polscy płacili już wówczas bardzo wysoką cenę za udział w jego obronie. Film prezentuje sytuację mieszkańców ziem okupowanych przez ZSRR, skalę i różnorodność form represji sowieckich jakie zostały zastosowane wobec obrońców Grodna, zarówno zaraz po opanowaniu miasta przez jednostki Armii Czerwonej we wrześniu 1939 roku, jak również w okresie późniejszym. Do dziś nie zostały wyjaśnione indywidualne losy wielu żołnierzy i cywilów biorących udział w obronie Grodna. W filmie występują świadkowie tamtych wydarzeń, historycy oraz znawcy problematyki wojskowej z okresu kampanii wrześniowej. [TVP]

KREW NA BRUKU. GRODNO 1939

- Barwny, 21 min.
- Reżyseria: Robert Miękus

Film Roberta Miękusa „Krew na bruku. Grodno 1939”. Zrealizowany przez warszawską Fundację Joachima Lelewela we współpracy ze Związkiem Polaków na Białorusi i firmą producencką LunarSix fabularyzowany dokument, opowiedział o bohaterskiej obronie polskiego Grodna przed zdradziecką agresją wojsk sowieckich we wrześniu 1939 roku. Film powstał dzięki inicjatywie Związku Polaków na Białorusi, któremu poprzez m. innymi publiczną zbiórkę udało się pokryć koszta znacznej części produkcji filmu.

Sowiecki nóż w plecy
17. września 1939r na zawsze w historii naszej Ojczyzny będzie naznaczony barbarzyńskim aktem sowieckiej napaści na Polskę. Związek Sowiecki realizując zbrodniczy plan hitlerowskiego paktu Ribentrop – Mołotow zajął wschodnie województwa II Rzeczypospolitej. Walka o Grodno była jednym z najbardziej bohaterskich epizodów obrony polskości tych ziem, a marsz pancernych jednostek armii sowieckiej został na 3 dni zatrzymany przez ludność cywilną – mieszkańców Grodna oraz improwizowane i nieliczne siły wojska polskiego.

Z butelką benzyny na czołgi
Już 20 września 1939r Grodno zostało zaatakowane przez pułkowe jednostki armii sowieckiej. Przywódcami obrony stali się wiceprezydent miasta Roman Sawicki i szef Komendy Uzupełnień mjr Benedykt Serafin. Wzmocniono obronę miasta poprzez wykopanie rowów i wybudowanie zapór przeciwczołgowych oraz przeszkolono ochotników i służby pomocnicze, w tym harcerzy. Nieliczni obrońcy przez trzy dni w nierównej walce stawili opór wojskom pancernym, niszcząc w walce wręcz butelkami z benzyną 19 czołgów. Dopiero przybycie kolejnych sowieckich jednostek pancernych oraz otoczenie miasta przełamało polskie linie obrony.

Zapomniana cena krwi
W odwecie za obronę miasta sowieci wymordowali w Grodnie przynajmniej kilkaset osób. Film „Krew na bruku. Grodno 1939” dokumentując historię wydarzeń tamtych dni, jest po upływie 76. lat pierwszym fabularyzowanym materiałem oddający cześć Polakom z Grodna, którzy podjęli heroiczną walkę z sowieckim najeźdźcą o godność swojej Ojczyzny. W czasach PRL temat obrony Grodna był podobnie jaki i Katyń, tematem zakazanym.