Konferencja - Kariera pisarza w PRL-u

Zapraszamy na Konferencję, której tematyka zainteresować może nie tylko specjalistów z dziedziny historii literatury polskiej, ale także szersze grono, ogólnie to ujmując, odbiorców literatury.

Konferencja jest wynikiem unikatowych badań prowadzonych przez Ośrodek Badań Filologicznych nad Cenzurą PRL. Jego założycielka i kierownik, prof. Kamila Budrowska, zebrała zespół badaczy z różnych instytucji naukowych. Wyniki badań archiwalnych poszerzają wiedzę o strategiach cenzury, twórców oraz pozwalają pokazać to, jak i w co w poszczególnych utworach literackich cenzorzy dokonali ingerencji. Prace Zespołu prowadzą też w wielu przypadkach do odzyskania dla literatury wiedzy o dziełach, które utkwiły w biurkach reżimowych urzędników – a są to często utwory tak znakomitych twórców, jak np. Stanisław Lem czy Władysław Broniewski.
Wśród uczestników konferencji znajdują się najwyższej klasy naukowcy z Polski oraz Europy.

Problematyka konferencji: Podczas obrad chcielibyśmy poddać refleksji spektrum tematów skupionych wokół problematyki dokumentacji literackiej, biografistyki i recepcji dzieł literackich w okresie PRL-u. Interesują nas szczególnie prace oparte na nieeksplorowanych dotąd materiałach źródłowych, jak i te kwestionujące wcześniejsze diagnozy i prowokujące do nowych interpretacji utworów. Oprócz opisu faktów stricte literackich ważne wydają się nam konteksty polityczno-społeczne: wpływ cenzury na literaturę współczesną i recepcję dzieł klasyków, funkcjonowanie mechanizmów propagandy, przypadki karier opartych na „flircie z władzą” oraz losy outsiderów. Można też na ten temat spojrzeć przez pryzmat geografii literackiej, „żelaznej kurtyny”, odmiennego wartościowania dorobku tych samych autorów w kraju i za granicą oraz rozmaitych postaci artystycznej autopromocji stosowanej przez pisarzy.
Słowa-klucze:
• pisarze-instytucje;
• pisarze partyjni, pisarze katoliccy, pisarze emigracyjni;
• debiutanci i nestorzy;
• kariery miernot literackich (np. Machejek, vide: S. Barańczak Książki najgorsze);
• pisarze lansowani;
• protektorzy i protegowani (np. stajnia Berezy);
• punkty zwrotne w karierze i „przerwane kariery” pisarzy tworzących przed 1939 r.;
• zmienne losy pisarzy (np. Andrzejewski, Miłosz, Ważyk, Woroszylski, Konwicki);
• pisarze zapomniani i nieznani (np. inedita zatrzymane przez cenzurę);
• pisarze zakazani: „zapisy”;
• system nagród i zachęt, system represji;
• cenzura a różne „kategorie” pisarzy;
• cenzura i autocenzura;
• tworzenie kanonów, obecność w podręcznikach, dyskursie historycznoliterackim, życiu społecznym i kulturalnym; zmiany kanonów;
• recepcja klasyków; sposoby prezentowania ich dorobku, sylwetek, obchody jubileuszowe (np. Rok Mickiewiczowski);
• obecność literatury obcej: co się tłumaczy, co wznawia i dlaczego;


Plan konferencji:
24 kwietnia 2014
11.00-11.20 - Rozpoczęcie obrad, s. 94 (aula). Obrady plenarne: Wobec klasyki rodzimej i obcej
11.20-11.40 - dr hab. prof. UwB Jolanta Sztachelska (UwB), Pośmiertne życie Henryka S
11.40-12.00 - dr Katarzyna Kościewicz (UwB), Twórczość Henryka Sienkiewicza w ocenie GUKPPiW.
12.00-12.20 - dr hab. prof. UwB Anna Kieżuń (UwB), Artur Górski – pisarz „źle widziany” w powojennej Polsce
12.20-12.30 - Przerwa
12.30-12.50 - dr Marta Kowerko-Urbańczyk (UAM), Litewski kanon w PRL. Recepcja, tłumaczenia, rewindykacje
12.50-13.10 - dr John M. Bates (University of Glasgow), Ocalony w tłumaczeniu. Losy pisarzy przekładanych na polski w latach 50.: Amado, Aragon, Fast, Lindsay
13.10-13.40 - Dyskusja
14.00-15.00 - Obiad

25 kwietnia 2014
Obrady plenarne, s. 94 (aula): Pisarze/urzędnicy o pisarzach
14.40-15.00 - dr hab. Małgorzata Jarmułowicz (UG), Inżyniera dusz autoportret udramatyzowany, czyli pisarz jako bohater sztuki produkcyjnej
15.00-15.20 - dr hab. prof. UG Zbigniew Kaźmierczyk (UG), Pisarz w procesie zdobywania i sprawowania władzy według Miłosza
15.20-15.40 - dr hab. prof. IBL Ewa Głębicka (IBL), Bez gniewu i bezstronnie. Marii Dąbrowskiej niezrealizowana obrona Marka Hłaski
15.40-16.00 - dr hab. prof. UwB Kamila Budrowska (UwB), Od „zapisu” do orderu. Jak GUKPPiW oceniał pisarzy w latach 1952-1955 (na podstawie „Biuletynu Informacyjno-Instrukcyjnego”)?
16.00-17.00 - Dyskusja i zamknięcie obrad
17.00 - Kolacja

Kontakt: kamilabudrowska@interia.pl