Fotopowroty - warsztaty

Fotopowroty - warsztaty historyczne o Białymstoku z wykorzystaniem dawnych technik fotografii

Terminy:
25-26 maja,
1-2 czerwca,
22-23 czerwca,
29-30 czerwca,
6-7 lipca
oraz 13 lipca (zajęcia podsumowujące dla wszystkich uczestników)

Prowadzący: Joanna Radziszewska, Piotr Łukaszuk, Magdalena Urbańska, Magdalena Płońska
Wiek uczestników: 14-19 lat

Zapisy:
kasa@centrumzamenhofa.pl
tel. 85 67 67 367
osobiście w Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19, 15-062 Białystok

Koszt: 20 zł za 1 zajęcia za osobę*

Zapraszamy do udziału w cyklu warsztatów edukacyjnych opowiadających o historii Białegostoku w XX wieku. Każde zajęcia będą dotyczyły innego okresu – od odzyskania niepodległości przez II wojnę światową, okres PRL-u po odzyskanie pełnej wolności w 1989 roku. Uczestnicy odwiedzą znane i symboliczne miejsca, takie jak Rynek Kościuszki, gdzie mieszkańcy Białegostoku w 1919 roku witali wojska polskie wyswobadzające miasto po 123-letniej niewoli czy miejsce, gdzie znajdowała się Wielka Synagoga, w której podczas II wojny światowej spalono kilkuset Żydów. Odwiedzą także te mniej znane i oczywiste lokalizacje – 100-letnie domy, Pałac Branickich, który w okresie międzywojennym był siedzibą władz wojewódzkich, a od lat 50. mieści pierwszą we wschodniej Polsce Akademię Medyczną, kościół św. Rocha – pomnik wdzięczności za odzyskanie niepodległości i symbol zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej czy miejsce po dawnej Fabryce Przyrządów i Uchwytów, gdzie w latach 80. odbywały się strajki Solidarności.

Tłem do tej historii będzie historia fotografii. Tego jak się zmieniała i jak dokumentowała bieżące wydarzenia. Podczas każdych warsztatów uczestnicy nie tylko poznają ówczesne techniki fotograficzne, ale też, zainspirowani usłyszanymi historiami i poznanymi archiwaliami, wykonają własne zdjęcia aparatami pochodzącymi z omawianego okresu historycznego.

Każdy warsztat będzie dwudniowy (sobota - niedziela). Pierwszego dnia odbędzie się spacer edukacyjny, będący zarazem plenerem fotograficznym. Przewodnik opowie o historii miasta w danym okresie, uczestnicy usłyszą również fragmenty relacji mieszkańców z tamtych czasów oraz zapoznają się z archiwaliami. Następnie pod okiem profesjonalnego fotografa, aparatem pochodzącym z omawianej epoki wykonają własne zdjęcia odwiedzanych miejsc.

Drugiego dnia, w Pracowni Digitalizacji w Centrum im. Ludwika Zamenhofa uczestnicy własnoręcznie wykonają odbitki swoich fotografii. Zdjęcia zostaną omówione pod kątem technicznym oraz porównane z archiwalnymi fotografiami, które były pokazywane poprzedniego dnia. Niedzielne spotkanie będzie też okazją do refleksji nad tym, jak zmienia się miasto i jego mieszkańcy. Młodzież będzie mogła zmierzyć się z własną tożsamością historyczną, a my poznamy ich punkt widzenia na wydarzenia z przeszłości.

Po zakończeniu warsztatów fotograficznych odbędą się dodatkowe zajęcia z aranżacji przestrzeni wystaw, podczas których uczestnicy wraz z pracownikami BOK/CLZ przygotują scenariusz wystawy powarsztatowej oraz jej aranżację. Na wystawę złożą się archiwalne fotografie, fragmenty wspomnień mieszkańców, a przede wszystkim zdjęcia wykonane przez uczestników.

Szczegółowy poszczególnych warsztatów:

Lata 1918-1939 – trudne początki niepodległości i budowa II Rzeczpospolitej
Spacer obejmujący okres międzywojenny w Białymstoku. Omówiony zostanie proces dochodzenia Białegostoku do wolności – najpierw na kilka dni w listopadzie 1918, następnie trwale w lutym 1919, po czym nadejście okupacji bolszewickiej w czasie wojny 1920 roku oraz rozbudowa miasta w tych latach. Tematem spaceru będą również mieszkańcy miasta z tego okresu – kim byli, jak wyglądało ich życie.

Fotografie będą wykonywane aparatem firmy Glunz – format 10x15 (pochodzi najprawdopodobniej z 1924 roku) – film formatu 10x15cm naświetlamy w pojedynczych kasetach; odbitki na papierze otrzymamy w technice stykowej (bez użycia powiększalnika).

Termin warsztatu:
25.05.2019, godz. 11.00 – spacer
26.05.2019, godz. 11.00 – wywoływanie fotografii

Lata 1939-1945 – II wojna światowa w Białymstoku
II wojna światowa to oddzielny, niezwykle ważny, rozdział w historii. Podczas spaceru omówione zostaną takie wydarzenia, jak: zbiórka harcerska z okazji odzyskania niepodległości 11 listopada 1939 roku (zakończona aresztowaniem uczestników przez NKWD), spalenie Wielkiej Synagogi przez wojska niemieckie, wywózki na Syberię, powstanie getta w Białymstoku oraz czynny opór przeciwko okupantowi niemieckiemu.

Fotografie będą wykonywane aparatem Zeiss Ikon – model Ikonta 520 (produkowany w latach 1932-1937) format 4,5x6, umożliwia naświetlenie na filmie zwojowym (typ 120) 16 klatek; odbitki na papierze otrzymamy przy wykorzystaniu powiększalnika.

Termin warsztatu:
1.06.2019, godz. 11.00 – spacer
2.06.2019, godz. 11.00 – wywoływanie fotografii

Lata 1945-1959 – Ustanawianie władzy komunistycznej i odbudowa Polski po wojnie
Lata powojenne to trudny czas dla Białegostoku – zniszczenia miasta porównywalne z Warszawą, problemy z zaopatrzeniem. Miasto się odbudowywało, powstawał przemysł, uczelnie, zakłady usługowe i sklepy. Z drugiej strony rozpoczęły się represje ze strony ówczesnej władzy – propaganda, aresztowania. Wydarzenia, jakie zostaną omówione podczas spaceru to m.in. powstanie Akademii Medycznej, budowa gmachu Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, kontynuacja budowy kościoła pw. Świętego Rocha – pomnika wdzięczności za odzyskanie niepodległości w 1918 r. i zwycięskiej bitwy z bolszewikami, powstanie pierwszego samoobsługowego sklepu w Polce, a także budowa osiedla robotniczego i wielu gmachów użyteczności publicznej.

Fotografie będą wykonywane aparatem typu box Agfa Synchro (produkowany w latach 1951-1957) format 6x9, umożliwia naświetlenie na filmie zwojowym (typ 120) 8 klatek; odbitki na papierze otrzymamy przy wykorzystaniu powiększalnika.

Termin warsztatu:
22.06.2019, godz. 11.00 – spacer
23.06.2019, godz. 11.00 – wywoływanie fotografii

Lata 1960-1979 – okres Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej – czasy pełne sprzeczności
W wielu wspomnieniach ambiwalentne czasy – rozwój życia towarzyskiego, prywatki, wycieczki zakładowe połączone z brakami w zaopatrzeniu, ciągłą propagandą oraz pierwszymi strajkami. Podczas spaceru omówione zostaną m.in. obchody 1 Maja, Dożynki Centralne w Białystoku w 1973 roku, wydarzenia marca 1968, rok 1966 – czas uczczenia 1000-lecia chrztu Polski oraz związana z obchodami budowa osiedla 1000-lecia Państwa Polskiego w Białymstoku.

Fotografie będą wykonywane aparatem Start 66 (produkowany w latach 1967-1970) format 6x6, umożliwia naświetlenie na filmie zwojowym (typ 120) 12 klatek; odbitki na papierze otrzymamy przy wykorzystaniu powiększalnika.

Termin warsztatu:
29.06.2019, godz. 11.00 – spacer
30.06.2019, godz. 11.00 – wywoływanie fotografii

Lata 1980-1989 – strajki, początki Solidarności, upadek komunizmu
Ten okres to przede wszystkim stan wojenny oraz strajki w zakładach pracy. Podczas spaceru opowiemy o tych wydarzeniach z perspektywy białostoczan. Lata 80. to rozbudowa osiedli z wielkiej płyty, napływ ludności do Białegostoku, ale także tragiczna śmierć ks. Jerzego Popiełuszki, sekcja jego zwłok w Białymstoku i związana z tym manifestacja. To także czas pierwszych wolnych wyborów w Polsce po II wojnie światowej.

Fotografie będą wykonywane aparatem Fed 5c (produkowany w latach 1977-1990), umożliwia naświetlenie na filmie małoobrazkowym (typ 135) 36 klatek, odbitki na papierze otrzymamy przy wykorzystaniu powiększalnika.

Termin warsztatu:
6.07.2019, godz. 11.00 – spacer
7.07.2019, godz. 11.00 – wywoływanie fotografii

*Białostocki Ośrodek Kultury, jako organizator warsztatów historycznych o Białymstoku z wykorzystaniem dawnych technik fotografii wskazuje, iż koszt udziału w tych warsztatach wynosi 20 zł za osobę za warsztat. Wskazany koszt będzie pokrywany przez uczestnika warsztatu w formie biletu wstępu, opłacanego w dniu warsztatu. Przy czym w przypadku otrzymania przez Białostocki Ośrodek Kultury dofinansowania z Biura Programu Niepodległa z programu „Niepodległa” warsztaty będą się odbywały bezpłatnie. O okoliczności odpłatności za warsztaty uczestnik warsztatu zostanie ostatecznie poinformowany w dniu warsztatu.