Egipt – Nie Tylko Faraonów

EGIPT – NIE TYLKO FARAONÓW
WYKOPALISKA W MAREI KOŁO ALEKSANDRII

Wystawa planszowa wzbogacona prezentacją wybranych zabytków przygotowana przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie czynna w białostockim Ratuszu do 17 maja 2015 r.

Zapraszamy na otwarcie i kuratorskie oprowadzenie, które odbędzie się 6 maja 2015 r. o godz. 17.00 w białostockim Ratuszu.

Prezentowane na wystawie plansze przedstawiają zasięg prac terenowych i zabytki odkryte w trakcie badań wykopaliskowych w Marei w Egipcie.
Prace prowadzone są od 2000 roku pod auspicjami Muzeum Archeologiczne w Krakowie i Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Prof. K. Michałowskiego Uniwersytetu Warszawskiego.
Marea w czasach antycznych była dużym miastem portowym położonym nad jeziorem Mariut, niedaleko Aleksandrii. O znaczeniu Marei jako prężnego portu jeziornego świadczą miedzy innymi cztery długie mola, z których najdłuższe (125 m) zbudowane zostało z solidnych ciosów kamiennych łączonych zaprawą. Miasto funkcjonowało w okresie rzymskim i bizantyńskim, a może nawet wcześniej, w czasach potlemejskich, mając wówczas połączenie kanałami z Nilem i Morzem Śródziemnym. W starożytności Marea słynęła także z produkcji znakomitego wina rozprowadzanego w całym basenie Morza Śródziemnego.
Identyfikacja stanowiska jako miasta Marea, którego nazwa i chronologia są kwestionowane, stanowi jedno z podstawowych zadań polskiej misji. Jako że na powierzchni terenu objętego badaniami znajdują się ruiny aglomeracji późnoantycznej, celem misji jest ustalenie roli i znaczenia tego bizantyńskiego ośrodka jako centrum religijnego, z bazyliką, drugą co do wielkości w Egipcie, o której w zadziwiający sposób milczą starożytne źródła.
Począwszy od 2003 roku misja prowadzi prace w bazylice bizantyjskiej. Do tej pory udało się odsłonić kaplicę grobową i łaźnię, do której dostarczana była woda ze studni, przy pomocy młyna wodnego zwanego po arabsku saqiją. Odkryte obiekty datowane są na okres od końca V do początku VIII w. – czasy największego rozkwitu miasta.
Podczas ostatnich sezonów badawczych odkryto także zwarte zabudowania za apsydą bazyliki, we wschodniej i południowej części terenu. Całość założeń znajdowała się na jednej linii. Budynki były piętrowe, z klatką schodową i wewnętrznym dziedzińcem, otoczone mniejszymi pomieszczeniami, oddzielone ulicami, które przecinały się pod kątem prostym wokół zabudowań tworząc siatkę. Budynki pełniły najprawdopodobniej funkcję magazynów, sklepów, warsztatów i pomieszczeń mieszkalnych. Najważniejszym odkryciem wśród zabudowań było bardzo duże skupisko ostrakonów (185 sztuk). Zapisy na fragmentach ceramiki pochodzą z V – VI w., dotyczą prac związanych z wznoszeniem bazyliki, wymieniają funkcje robotników, ich pomocników i wynagrodzenie jakie otrzymywali.
Prace wykopaliskowe prowadzone w Marei podczas każdego sezonu przynoszą wiele ciekawych odkryć związanych z topografią stanowiska.
Większości odkrytych zabytków to detale architektoniczne, monety, ceramika, których część możemy oglądać na prezentowanych planszach.