Design w szkle. Huta Niemen

Wystawa prezentowana w białostockim Ratuszu przygotowana została ze zbiorów Grodzieńskiego Państwowego Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Grodnie i Huty Szkła "Niemen" w Brzozówce.

Muzeum Podlaskie w Białymstoku w roku 2013 prezentowało wystawę „Niemeńskie Art Déco”. Przedstawiliśmy na niej szkło użytkowe produkowane w Hucie „Niemen” w latach 20. i 30. XX wieku. Zabytki pochodziły z kolekcji zgromadzonej w Grodzieńskim Państwowym Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Grodnie na Białorusi.
Ekspozyja, którą obecnie prezentujemy jest kontynuacją historii szklanych wyrobów Huty „Niemen”, a obejmuje okres po II wojnie światowej w działalności zakładu. Wystawa również powstała w oparciu o zbiory grodzieńskiego Muzeum, ale włączone zostały do niej też eksponaty z wzorcowni Towarzystwa Akcyjnego „Huta Szkła Niemen”.

Historia hut szkła „Niemen” bierze swój początek w końcu XIX wieku, kiedy to w 1891 roku Juliusz Stolle i Wilhelm Krajewski założyli spółkę i w majątku Ustroń koło Nowogrodka zaczęli działalność dzierżawiąc hutę, w której wykonywano butelki do piwa. Wspólnicy w kolejnych latach podjęli decyzje o rozbudowie i wprowadzaniu innowacji technicznych. Powstała „Nowa Huta”, zwana tak w odróżnieniu od starego zakładu określanego mianem „Starej Huty". W połowie lat 90. XIX w. w osadzie Brzozówka pod Lidą stanęła trzecia huta. Od roku 1923 zakład zaczął funkcjonować jako spółka akcyjna Huty Szklane Juliusz Stolle Niemen S.A. stając się nowoczesnym zakładem zajmującym czołową pozycję w polskim przemyśle szklarskim. Tu powstawało niemeńskie szkło artystyczne wyróżniające się oryginalnymi motywami dekoracyjnymi i kolorystyką szkła.
Po II wojnie światowej „Huta Niemen” zaczęła działać w zmienionej sytuacji geopolitycznej. W latach 1944-1949, w obudowanych po zniszczeniach wojennych halach, kontynuowano produkcję tradycyjnego asortymentu, charakterystycznego dla przedwojennego okresu: szkło dmuchane, w tym cichodmuchane (metodą cichego wydmuchiwania), prasowane wyroby ze szkła kolorowego i bezbarwnego oraz z kryształu. Produkty wytwarzano z pamięci w ocalałych przedwojennych formach żeliwnych i urządzeniach szklarskich.
Od początku lat 50. XX wieku z hutą zaczęli współpracować artyści plastycy tworząc unikatowe szkło artystyczne, jak również przygotowując nowe wzornictwo do produkcji masowej.
Szkło huty Niemen wyróżnia się szczególnym stylem. To harmonia piękna i elegancji, połączenie nowoczesnego wzornictwa i klasycznej formy. Te cechy sprawiają, że produkty są rozpoznawalne i cieszą się popularnością wśród nabywców. Zdobywały one też liczne nagrody i wyróżnienia na wystawach rzemiosła artystycznego. Dzieła artystów z Brzozówki znajdują się w licznych muzeach białoruskich i rosyjskich oraz w zbiorach prywatnych zarówno w kraju, jak i za granicą.

Wernisaż wystawy 19 grudnia 2015 r. o godz. 16.00.