Zawsze mają prawo do otrzymania pomocy
Znane są najnowsze zalecenia oraz wytyczne dotyczące kobiet w ciąży - jej przebiegu oraz porodu - jak również planowania prokreacji. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że nie ma możliwości, by w obliczu panującej sytuacji ciężarne z podejrzeniem zakażenia koronawirusem pozostały bez opieki.
Obecnie polskie szpitale podzielono na zakaźne tzw. "czyste" (dla pacjentek bez żadnych objawów mogących sugerować zachorowanie na COVID-19 oraz tych, które nie są objęte kwarantanną) oraz szpitale zakaźne.
Jeśli kobieta wykazuje objawy sugerujące obecność wirusa SARS-CoV-2, powinna skontaktować się z najbliższą stacją epidemiologiczno-sanitarną. Jeśli nie - wówczas może udać się do szpitala niezakaźnego z oddziałem położniczym.
Lista szpitali zakaźnych jest dostępna tutaj: lista szpitali.
Potwierdzenie ciąży - kiedy udać się do lekarza?
Wiele kobiet natychmiast do zobaczeniu pozytywnego wyniku na teście ciążowym umawia się na wizytę do ginekologa. W obecnej sytuacji powinno się jednak poczekać do około 9-10 tygodnia ciąży, licząc od dnia ostatniej miesiączki.
Zawsze można skontaktować się z przychodnią bądź lekarzem i poprosić o telekonsultację. Oczywiście należy zrobić to niezwłocznie w przypadku niepokojących objawów, jak m.in. plamienia czy bólu, oraz jeśli kobieta jest w grupie ryzyka ze względu na swój wiek czy choroby.
Najnowsze zalecenia dotyczą także ograniczenia do minimum badań wewnętrznych ginekologicznych kobiet w ciąży. Jeśli zaś jest to konieczne - wszystko powinno trwać jak najkrócej to możliwe.
Trzy badania USG - co z ich terminem?
Każda kobieta nosząca pod sercem dziecko powinna mieć wykonane przez te 9 miesięcy trzy badania USG. W tym przypadku termin ich wykonania jest bardzo ważny.
Badania genetyczne pierwszego trymestru powinny być wykonane między 11. tygodniem + 1 dzień a 13. tygodniem + 6 dni. W przypadku badania połówkowego w drugim trymestrze, które powinno być wykonane między 18 a 22 tygodniem, jego termin w razie konieczności można przedłużyć do 24. tygodnia ciąży. Najmniej priorytetowe jest badanie trzeciego trymestru - między 28. a 32. tygodniem ciąży - które spokojnie może być wykonane w późniejszych okresie.
Według zaleceń Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników przed każdym badaniem powinien zostać przeprowadzony wstępny wywiad (telefonicznie lub za pomocą elektronicznej ankiety) ryzyka epidemiologicznego.
Wszystkie wizyty powinny odbywać się bez osób towarzyszących, szczególnie dzieci.
Jak wygląda sytuacja z badaniami?
Trzeba pamiętać, że do 10. tygodnia ciąży powinny być wykonane badania biochemiczne, jak m.in. TSH, morfologia, badania moczu oraz badania na obecność infekcji wirusowych. Jeśli zaś chodzi o późniejsze badania okresowe, to kwestię ich wykonania trzeba ustalić z lekarzem prowadzącym. Wszystko zależy od przebiegu ciąży.
Test tzw. krzywej cukrowej - między 24. a 28. tygodniem ciąży - można odłożyć na inny termin, ale tylko w przypadku, gdy jest on testem rutynowym.
Wszystkie badania, które mogą być przełożone, należy to zrobić - oczywiście po konsultacji z lekarzem prowadzącym.
Szczegóły odnośnie porodu, w tym porodu rodzinnego
W tej kwestii zalecenia zmieniają się dynamicznie. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami, jeśli u rodzącej potwierdzono zakażenie koronawirusem, wówczas aby uniknąć zakażenia noworodka (wirus może znajdować się w kanale rodnym bądź jego okolicach), powinno się rozważyć rozwiązanie ciąży drogą cięcia cesarskiego.
Wyjątek stanowi poród drogami natury bardzo szybko postępujący.
Przypominamy również, że w dalszym ciąży obowiązuje całkowity zakaz towarzyszenia osób trzecich (np. męża czy partnera) przy porodzie, ale również odwiedzin na oddziale położniczym. Dotyczy to nie tylko placówek państwowych, ale i prywatnych. Jest to koniecznie, by zminimalizować ewentualne ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 wśród personelu medycznego, pacjentek oraz noworodków.
To bardzo ważne, gdyż na ten moment jest niewielu lekarzy specjalistów, więc jeśli na danym oddziale zostanie rozpoznana infekcja wirusa SARS-CoV-2, to szpital lub oddział zostaje poddany 14-dniowej kwarantannie. Uniemożliwi to podjęcie leczenia oraz przyjęcie porodu kolejnych pacjentek.
Warto mieć też świadomość, że jest rodząca zostanie zainfekowana wirusem lub jest to podejrzewane, a noworodek będzie miał wynik ujemny, wówczas mąż czy partner może przejąć opiekę nad nim.
Lekarz prowadzący - co można uzyskać przez telefon?
Teleporady są zalecane nie tylko wszystkim pacjentom, ale również kobietom w ciąży. Można też kontaktować się mailowo. W obu tych sytuacjach można uzyskać świadczenia bez wychodzenia z domu, jak m.in. e-zwolnienie, e-skierowanie czy e-receptę.
Niestety niektóre pacjentki może spotkać przykra niespodzianka. Ich lekarz prowadzący może być niedostępny ze względu na odbywanie kwarantanny, ochronę zdrowia swojego i swojej rodziny bądź pracy na oddziałach zakaźnych. Wówczas kontakt może być bardzo utrudniony lub po prostu niewystarczający. W takiej sytuacji nie pozostaje nic innego, jak zarejestrowanie się w najbliższej działającej poradni. Podczas badania u nowego lekarza konieczne jest wzięcie ze sobą Karty Przebiegu Ciąży oraz innych dokumentów medycznych, które zostały wykonane w ciąży lub dokumentów świadczących o aktualnym stanie zdrowia czy przebytych chorobach.
Czy z obecnej sytuacji można starać się o dziecko?
Jeśli chodzi o prokreację, to tutaj zalecenia również szybko się zmieniają. Na ten moment sugeruje się odłożenie planów powiększenia rodziny na nieco późniejszy termin, gdy wszystko się uspokoi. To ważne, gdyż tak właściwie nie ma jeszcze pewnych dowodów na to, czy zakażenie SARS-CoV-2 ma wpływ na rozwój ciąży na wczesnym etapie. Lepiej więc nie ryzykować.
ewa.r@bialystokonline.pl